مصطفی خنامانی

در این پژوهش پارامترهای رشد جمعیت کنه تارتن خرما روی میزبان های مختلف گیاهی (خرما، ذرت، ارزن دم روباهی و قیاق) در شرایط آزمایشگاهی با دمای1± 35 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی1±40 درصد و دوره نوری16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد مطالعه قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) کنه های تارتن پرورش یافته روی میزبان های ذکر شده در بالا از 10/0 برروز روی برگ ذرت تا 17/0 برروز روی ارزن دم روباهی متغیر بود. همچنین، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) به ترتیب روی میزبان های ذکر شده در بالا 10/1، 16/1، 18/1 و 12/1 برروز بود. مقادیر نرخ خالص تولید مثل (R0) از 76/5 نتاج/فرد روی ذرت تا 92/13 نتاج/فرد روی ارزن دم روباهی متغیر بود. بیشترین مقدار نرخ ناخالص تولید مثل (GRR) مربوط به ارزن دم روباهی (21/20 نتاج/فرد) و کمترین آن مربوط به ذرت (88/9 نتاج/فرد) بود. علاوه بر این، مدت زمان طول یک نسل (T) روی میزبان های ذکر شده در بالا به ترتیب 90/16، 35/16، 31/15 و 46/17 روز اندازه گیری شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که گیاهان زراعی کاشته شده در بین نخلستان ها و همچنین علف های هرز موجود در باغات خصوصاً ارزن دم روباهی می تواند میزبان مناسبی برای کنه گردآلود خرما باشد. لذا، دقت در انتخاب نوع گیاه زراعی برای کشت در بین نخلستان ها و همچنین مدیریت علف های هرز نخلستان ها در برنامه های کنترلی این آفت باید مد نظر قرار گیرد.