مهدی دهقانی

پس از عصر آشوب های سیاسی قرن دوازدهم قمری، با برقراری حکومت قاجاریه، امنیت عمومی جامعه به تدریج افزایش یافت و مجددا مرقد امام رضا (ع) به عنوان یک کانون مذهبی، آموزشی و اجتماعی عمده موردتوجه مردم و زایران مختلف قرار گرفت. بر این مبنا، آستان قدس رضوی چه جایگاه و عملکردی در دوره قاجاریه داشت؟ برای پاسخگویی، به این برآورد می رسیم که نظام اداری آستان قدس رضوی علی رغم پاره ای نابسامانی های مدیریتی مقطعی توانست با عملکرد موثری که در افزایش عواید موقوفات و هزینه کرد آنان در اقدامات عمرانی و رفاهی برای زایران داشت، جایگاه مذهبی، سیاسی و اقتصادی ممتازی کسب نماید.