سابقه و هدف: امروزه روشهای گوناگونی برای کاهش اتلاف مواد غذایی در سیلو وجود دارد که یکی از این روشها افزودن باکتریهای مولد اسید لاکتیک به سیلو است. این باکتریها با کاهش سریع pH از رشد باکتریهای نامطلوب در سیلو جلوگیری کرده و در نتیجه ارزش تغذیه ای سیلاژ حفظ میشود. از این رو این پژوهش با هدف بررسی اثر افزودنی لاکتوباسیلوس پلانتاروم بر ترکیب شیمیایی، ویژگی های تخمیر و گوارشپذیری آزمایشگاهی بهروش تولید گاز در سیلاژ ذرت در مراحل گوناگون برداشت انجام شد.
مواد و روشها: در دهه اول و آخر ماه های شهریور تا آبان طی شش مرحله به گونه تصادفی از شش مزرعه ذرت در حال برداشت با چاپر در شهرستان بردسیر نمونه برداری انجام شد. در هر مرحله پس از اندازه گیری ماده خشک، نمونه ها با و بدون افزودن باکتری لاکتوباسیلوس پلانتاروم با تراکم حداقل CFU 1010× 8 در هر گرم نمونه تازه علوفه، با سه تکرار در سیلو های آزمایشگاهی به مدت دو ماه سیلو شدند. مقدار پس آب تولیدی سیلوها پس از 72 ساعت و نیز در روزهای 10، 20، 30 و 60 آزمایش اندازه گیری شد. پس از باز کردن سیلوها، بیدرنگ pH سیلاژ و پایداری هوازی به همراه ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام، الیاف نامحلول در شوینده خنثی، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی، کربوهیدراتهای محلول در آب، نیتروژن آمونیاکی و اسید لاکتیک اندازه گیری شد. گوارش پذیری آزمایشگاهی به روش تولید گاز اندازه گیری و فراسنجه های تخمیر شامل انرژی قابل سوختوساز، اسیدهای چرب زنجیر کوتاه و گوارش پذیری ماده آلی براساس گاز تولیدی و ترکیب شیمیایی نمونه ها از روابط استاندارد برآورد شد.
یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که میانگین درصد ماده خشک در نمونه های برداشت شده در مراحل زمانی گوناگون، اختلاف معنی داری داشت. میانگین ماده خشک سیلاژ در ماههای گوناگون برداشت، 4/19 درصد بود. افزودن باکتری لاکتوباسیلوس پلانتاروم به ذرت علوفه ای بر غلظت اسید لاکتیک، نیتروژن آمونیاکی و ترکیبات شیمیایی سیلاژ ذرت تأثیر معنیداری نداشت، ولی غلظت کربوهیدراتهای محلول در آب در سیلاژهای دارای افزودنی از گروه شاهد کمتر بود (05/0>P). میزان pH سیلاژ و درصد پس آب تولیدی تحت تأثیر افزودنی باکتریایی قرار نگرفت (05/0
P). با افزودن باکتری لاکتوباسیلوس پلانتاروم، گاز تجمعی تولید شده پس از 24 و 48 ساعت، پتانسیل تولید گاز (b)، نرخ تولید گاز (c) و همچنین انرژی قابل سوخت وساز، اسیدهای چرب زنجیر کوتاه و گوارش پذیری ماده آلی سیلاژ نسبت به سیلاژهای بدون افزودنی تفاوت معنی داری نداشت.
نتیجه گیری: یافته های این آزمایش نشان دادند که افزودن باکتری لاکتوباسیلوس پلانتاروم بر ویژگی های تخمیر سیلاژ ذرت تولیدی در شهرستان بردسیر تأثیری نداشت.