چکیده
بگوموویروس های آلوده کنندۀ سبزیجات، یکی از عوامل اصلی کاهش عملکرد این گیاهان در جنوب شرق ایران محسوب می گردند. در این مطالعه، وقوع ویروس پیچیدگی برگ فلفل (chili leaf curl virus, ChiLCV) و ستلایت های همراه آن در مزارع کاشت فلفل و گلخانه های تجارتی جیرفت و منوجان واقع در استان کرمان مورد بررسی قرار گرفت. ژنوم کامل سه جدایۀ ChiLCV به روش دایرۀ غلتان تکثیر شد و بعد از همسانه سازی، تعیین ترادف گردید. همچنین، ژنوم آلفا- و بتاستلایت های همراه به ترتیب با استفاده از آغازگرهای اختصاصی و عمومی و آزمون واکنش زنجیره ای پلی مراز تکثیر، همسانه سازی و تعیین ترادف گردیدند. براساس مقایسه های صورت گرفته، درصد یکسانی ژنوم کامل ویروس بین سه جدایۀ ایران با جدایه های منتخب از ژن بانک بالاتر از 95 درصد بدست آمد. در هر سه جدایۀ مورد بررسی، وجود آلفاستلایت بدون علائم پنبۀ داروینی (gossypium darwinii symptomless alphasatellite, GDarSLA) با میزان یکسانی ترادف نوکلئوتیدی بالای 89 درصد در مقایسه با جدایه های منتخب از ژن بانک و همچنین در دو جدایه از منوجان، وجود بتاستلایت پیچیدگی برگ گوجه فرنگی (tomato leaf curl betasatellie, ToLCB) با درصد یکسانی بالای 94 درصد در مقایسه با جدایه های منتخب از ژن بانک اثبات گردید. در آزمون بیماری زائی، سازۀ دوپار ناقص طراحی و ساخته شد. این سازه، بعد از مایه زنی به گیاهچه های فلفل، باعث ایجاد علائم کوتولگی و پیچیدگی برگ شد. بر اساس نتایج بدست آمده، ChiLCV یکی از بگوموویروس های آلوده کنندۀ گیاه فلفل در جنوب شرق ایران بوده و ژنوم کامل ویروس و وجود آلفاستلایت همراه با آن برای اولین بار از ایران گزارش می شود.