اسرا سالاری

ویروس کوتولگی سبزرد نخود ایرانی (Chickpea chlorotic dwarf virus, CpCDV) از جنس Mastrevirus و خانوادۀ Geminiviridae، یکی از ویروس های مخرب در تعداد زیادی از گیاهان در مناطق مختلف دنیا است. در این مطالعه، نمونه های بامیه و علف هرز کتان هندی با علائم مشخص آلودگی به جمینی ویروس ها از مزارع شهرستان جیرفت جمع آوری شد و بعد از استخراج دی اِن اِ، مولکول های حلقوی موجود در آن با روش تکثیر دایرۀ غلتان (rolling circle amplification, RCA) غنی سازی گردید. همسانه سازی و تعیین ترادف محصول آر سی اِ مربوط به دو نمونۀ انتخابی از دو گیاه فوق نشان داد که آن ها به سویۀ F مربوط به CpCDV آلوده هستند. تلاش برای برای جداسازی آلفا و بتاستلایت های همراه با نمونه های این دو گیاه با استفاده از آزمون واکنش زنجیره ای پلی مراز، تنها منجر به ردیابی آلفاستلایت بدون علائم پنبۀ داروینی (Gossypium darwinii symptomless alphasatellite, GDarSLA) در نمونۀ گیاه کتان هندی گردید. بررسی ها نشان داد که درصد یکسانی ژنوم کامل بین دو جدایۀ جدید CpCDV به میزان 98 درصد بوده و بیشترین درصد یکسانی ژنوم کامل دو جدایه از ویروس و یک جدایه از آلفاستلایتِ همراه، مربوط به جدایه هائی است که قبلا از ایران گزارش شده اند. در آزمایش های مربوط به بیماری زائی CpCDV، مایه کوبی سازۀ ساخته شده از قبل باعث ایجاد علائم زردی و کوتولگی در گیاه بامیه گردید. بر اساس نتایج بدست آمده، گیاهان بامیه و علف هرز کتان هندی به عنوان میزبان های جدید CpCDV در ایران و گیاه کتان هندی برای اولین بار به عنوان میزبان جدید ویروس از دنیا گزارش می گردند.