حسین حبیبی

در مقال هی حاضر، اشکلات نقدهای ایرا دشده توسط فرا فرایندگرایان از رویکرد مکتب فرایندگرایی برشمرده و به این نکته اشاره شده که جایگزین پیشنهادی آ نها با وا مگیری مستقیم مفاهیم بنیادینش از علوم اجتماعی که دارای طبیعت نظری متفاوتی هستند، به آشفتگی حاضر در حوز هی نظری باستا نشناسی دام نزده است. در کنار اشاره به مشکلات نگرش اثبا تگرایان هی فرایندگرایی، بحث شده که پ سزدن یکایک اید ههای این نگرش و پذیرش فرا فرایندگرایی نیز را هحل مناسبی نیست. باستا نشناسی فرا فرایندی در پی تبدیل پژوهش باستا نشناختی ب هعنوان عملی علمی ب هگون های از داستا نسرایی با قابلیتی بالا برای برداش تهای شخصی است که م یتوان نمون هاش را در فرهن گگرایی افراطی دیدگاه پدیدارشناسانه به باستا نشناسی چش مانداز سراغ گرفت. باستا نشناسان دسترسی به مفاهیم پشت اشیاء و ارز شهای ذهنی و ساختارهای اجتماعی افرادی که آ نها را ساخت هاند، ندارند. پی شنیاز هد فگذاری، شناسایی محدودی تهاست. فرا فرایندگرایان مطابق با اصولی کما لگرایانه و هنجاری، نگرشی ایدیولوژیک در مطالع هی فرهن گها را اختیار کرد هاند و علم را ب هعنوان بنیانی قاب لاتکا رد م یکنند. شگفت آ نکه جایگزین پیشنهادی آ نها نگرشی سراسر ارز شگذار یشده، برگرفته از علو مانسانی همراه با تفسیرهای جانبدارانه بوده و در این راه، تنها تعهد آنان نسبت به اصول اخلاقی معاصر است. بر این اساس، در بخش دوم این نوشته، تاش شده که با طرح زمین هی نظری جدید که فارغ از مشکلات اثبا تگرایان هی بینش فرایندگرایانه است، پیشرفت ب هسوی تفسیر بهتر داد ههای باستا نشناختی تضمین شود. در این راه، مطابق با نسخ های سازگا رشده از ابطا لگرایی پیچید هی پوپر در فلسف هی علم، بستری نظری با قلمروهای منسجم شناخ تشناختی و رو ششناختی برای باستا نشناسی پیشنهاد شده است. بر این اساس، با توجه به ای ن نکته که مواد باستا نشناختی سازگار با رو ششناسی که پی شتر توسط فرایندگرایان مورد استفاده قرار گرفته، هستند؛ این رو شها در بستری غیر اثبا تگرایانه، مطابق با شناخ تشناسی پیشنها دشده و در جهت ابطال نظری ههای تازه پیاده م یشوند. در نتیج هی این رویکرد، بنیان نظری پژوه شها م یتواند ب هشکلی عملی، به دور از نسب یگرایی پس تمدرن و مطل قگرایی اثبا تگرایانه شکل گیرد.