نصیر اسکندری

دشت رودبارجنوب در جنوب شرق ایران از دیرباز بواسطة اقلیم مناسب دارای قابلیت های فراوان جهت استقرار جمعیت های انسانی بوده است. بررسی های باستان شناسی دشت رودبار در حوزة فرهنگی هلیل رود در محدوده ای به وسعت بیش از 6000 کیلومترمربع انجام و حاصل آن، شناسایی 53 محوطة مس سنگی است. رودخانة دائمی هلیل رود و دشت حاصلخیز رودبار جنوب، مهم ترین عوامل مؤثر در شکل گیری نوع الگوی استقراری محوطه های مس سنگی این حوزه بوده است. الگوی اصلی پراکنش محوطه ها در این دوره، الگویی خوشه ای در کنارة هلیل رود و شاخه های فرعی آن در بستر دشت رودبار و مناطق پای کوهی و میانکوهی است. ارتباط دشت رودبار با مراکزی چون درة بردسیر (تل ابلیس)، دشت صوغان (تپه یحیی) و دشت جیرفت (محطوط آباد) موجب شکل گیری فرهنگ های مشترک و برهم کنش های فرهنگی متقابل در این دوره بوده است. این مقاله تلاش دارد ضمن معرفی استقرارهای دورة مس سنگی دشت رودبارجنوب، با بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی (جی آی اس) به بازسازی و تحلیل الگوی استقراری این دوره بپردازد.