زهره ابراهیمی خوسفی

هدف از پژوهش حاضر ارزیابی اثر تغییر پارامترهای اقلیمی بر وقوع پدیدة گردوغبار در استان قزوین میباشد. بدین منظور، متوسط پارامترهای بارش، رطوبتنسبی، تبخیر و تعرق پتانسیل، دما، سرعت متوسط باد و سرعت بادهای بیشتر از 6 متر بر ثانیه در بازة زمانی 2416-2446 در نظر گرفته شد و تعداد روزهای گردوغبار باتوجه به کدهای مربوط به پدیدة گردوغبار )46 تا 40 ،04 تا 07 و 09 )استخراج و در مقیاسهای ماهانه، فصلی و ساالنه محاسبه گردید. روند تغییرات پارامترهای اقلیمی و تعداد روزهای غبارآلود با استفاده از آزمون من-کندال و ارتباط بین آنها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون بررسی شد. نتایج نشان داد که سرعت بادهای بیشتر از 6 متر بر ثانیه در اغلب مقیاسهای مطالعاتی، روندی کاهشی و معنیدار )06/1>-Z )داشته است. روند مشابهی برای دمای متوسط و تبخیر و تعرق پتانسیل در ماه اکتبر مشاهده شد. روند تغییرات روزهای غبارآلود برای رخدادهای محلی در تابستان و برای رخدادهای فرامحلی در فصل بهار افزایشی و معنیدار نشان داده شد. این درحالی است که در سایر پارامترهای مورد بررسی، تغییرات معنیداری مشاهده نشد. همچنین نتایج نشان داد روزهای غبارآلود محلی با شیب 49/4 و روزهای توأم با گردوغبار فرامحلی با شیب 69/4در دورة آماری مورد بررسی افزایش یافتهاند. تحلیل همبستگی پیرسون نشان داد که ارتباط قوی و معنیداری بین افزایش دمای متوسط بیشینه با تعداد روزهای توأم با گردوغبار محلی در فصل زمستان و همچنین بین سرعت متوسط بادهای سطحی بهاره با تعداد روزهای غبارآلود در این مدت وجود شده است )47/4≤P; 65/4=r .)