زهره ابراهیمی خوسفی

وقوع پدیده گردوغبار یکی از جمله وقایع معمول در نواحی خشک و نیمه خشک و مناطق بیابانی می باشد. بسته به غلظت گردوغبار تولید شده، آلودگی های زیست محیطی ناشی از این پدیده بر سلامت انسان و محیط زیست اثرات نامطلوبی برجاگذشته است. این مطالعه با هدف تحلیل روند تغییرات ماهانه، فصلی و سالانه ی غلظت گردوغبار (DC) بر فراز شهر اهواز در دوره ی آماری 50 ساله (2018-1969) به انجام رسیده است. با استفاده از داده های سه ساعته ی دید افقی ثبت شده در ایستگاه سینوپتیک اهواز، DC بر اساس رابطه ی تجربی ارائه شده برای خاورمیانه محاسبه شد. متوسط مقادیر DC در مقیاس های زمانی مختلف محاسبه و روند تغییرات آن با استفاده از آزمون من-کندال مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر این؛ تغییرات DC در 5 زیربازه ی زمانی مختلف ( 1978-1969، 1988-1979، 1998-1989، 2008-1999 و 2018-2009) تجزیه و تحلیل شد. در مقیاس ماهانه، روند کاهشی معنی داری در ماه های خرداد (75/1-=Z) و مرداد (75/2-=Z) و در مقیاس فصلی، در فصل بهار (21/2-=Z) مشاهده شد. روند افزایش غبارآلودگی هوا در مهر، دی و اسفندماه و همچنین در فصول پاییز و زمستان دوره ی مطالعاتی افزایشی بوده است. در مقیاس سالانه نیز غلظت گردوغبار با شیب ملایم و حدود 5 میکروگرم بر مترمکعب در سال کاهش یافته است. همچنین نتایج نشان داد که شیب تغییرات DC در اولین (1978-1969) و چهارمین زیربازه ی زمانی (2008-1999)، صعودی و در سایر زیربازه های زمانی، نزولی بوده است.