زهره ابراهیمی خوسفی

تاالبها یکی از مهمترینبومنظامهای )اکوسیستم( طبیعی در مناطق خشک و نیمهخشک هستند که در دهة اخیر بیالن رطوبتی آنها به دلیل تأثیرنامطلوب تغییر اقلیم و خشکسالیها دچار نوسان منفی شده است. بنابراین الزم است اثر چنین رویدادی در بومنظامهای مختلف، بهویژه این بومنظامهای ارزشمند مورد ارزیابی قرارگیرد. در پژوهش حاضر وضعیت خشکسالی آینده تاالب جازموریان در شرایط افزایش دما با بهرهگیریه از خروجی مدل گزارش پنجم IPCC ارزیابی شد. به این منظور شاخص بارش- تبخیرتعرق استانداردشده و شاخص شناسایی خشکسالی که تأثیر افزایش دمای ناشی از تغییر اقلیم آینده را بر خشکسالی در نظر میگیرند، استفاده شد. همچنین تأثیر افزایش دما بر خطر خشکسالی بر پایة دوره بازگشت بررسی شد. نتایج نشان داد شاخص بارش- تبخیرتعرق استانداردشده نسبت به شاخص شناسایی خشکسالی بهتر توانسته تأثیر تبخیرتعرق و افزایش دما را بر خشکسالی نشاندهد. بنابراین، شاخص بارش- تبخیرتعرق استانداردشده برای ارزیابی خشکسالیهای آینده با سناریوهای RCP به کار گرفته شد. بر پایة سریهای زمانی خشکسالی مشخصشد که با افزایش دما، خشکسالیهای بلندمدت آینده دارای شدت و مدت بیشتری نسبت به دورة گذشته خواهند بود. تحلیل خطر خشکسالی نشان داد خطر خشکسالی بهترتیب در مقیاسهای 3 ،6 و 12 ماهه، روند کاهشی خواهد داشت. همچنین درسناریوهای 6.RCP2 ،5.RCP4 و 5.RCP8 خطرخشکسالی در مقیاس- های زمانی مورد بررسی روند افزایشی خواهد داشت. ب یافتههای حاصل از پژوهش حاضر میتواند برای ارزیابی تغییر عناصر اقلیمی و همچنین ارائه راهکارهای مناسب مدیریت منابع آب در مناطق خشک مفید باشد.