حسین دوماری

پژوهش کنونی با هدف بررسی اثر محدودیت غذایی و مکمل ویتامین E برعملکرد رشد و فراسنجه‏ های خون بره‏ های نر کرمانی انجام شد. بدین منظور تعداد 24 راس بره نر با میانگین وزنی 0/1± 5/25 کیلوگرم در قالب یک طرح کاملا تصادفی به مدت 6 هفته شامل 2 هفته دوره سازگاری و 4 هفته نمونه ‏برداری استفاده شد. گروه‏ های آزمایشی شامل گروه شاهد، گروه ویتامینE (250 واحد بین ‏المللی در کیلوگرم خوراک)، گروه محدودیت غذایی (60 درصد خوراک گروه شاهد) و گروه محدودیت غذایی+ویتامین E بودند. در هفته پایانی، آزمایش تنش انتقال به مدت 4 ساعت انجام شد و خونگیری قبل از تنش، بلافاصله بعد از آن و 24 ساعت پس از تنش انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که محدودیت غذایی سبب کاهش وزن نهایی، افزایش وزن روزانه و افزایش ضریب تبدیل خوراک شد (05/0>P) و ویتامین E قادر به رفع اثرات نامطلوب محدودیت غذایی بر عملکرد رشد نبود. غلظت گلوکز و تری‏ گلیسرید خون در بین تیمارهای آزمایشی تفاوتی نداشت اما پس از تنش به‏ طور معنی ‏داری افزایش یافت (05/0>P). اگرچه غلظت کلسترول خون تحت تأثیر تیمارها قرار نگرفت اما بلافاصله پس از تنش انتقال کاهش یافت (05/0>P). بره ‏های گروه ‏های محدودیت غذایی (با و بدون ویتامین E) غلظت اوره خون کمتری در مقایسه با دو گروه دیگر داشتند (05/0>P). غلظت کراتینین، آنزیم‏های کبدی آسپارتات آمینوترانسفراز و آلانین آمینوترانسفراز، کلسیم و فسفر تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت، با وجود این، تنش انتقال سبب افزایش غلظت آنزیم ‏های کبدی و کاهش کلسیم و فسفر شد. گروه‏ های دارای محدودیت غذایی، غلظت منیزیم کمتری در مقایسه با گروه شاهد داشتند (05/0>P). تفاوتی بین ظرفیت آنتی ‏اکسیدانی تام، مالون‏ دی‏ آلدهاید، پروتئین تام و هموگلوبین خون گروه ‏های مختلف وجود نداشت، اما فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز در گروه محدودیت غذایی کمتر از گروه شاهد بود و همچنین تنش انتقال سبب کاهش فعالیت این آنزیم و افزایش غلظت مالون‏ دی‏ آلدهاید بلافاصله پس از تنش شد (05/0>P). به‏ طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که محدودیت غذایی سبب کاهش عملکرد رشد می‏ شود و تنش انتقال اثر قابل توجهی بر متابولیت‏های خون بره ‏های نر می‏ گذارد و افزودن مکمل ویتامین E قادر به کاهش این اثرات نبود.