چکیده
این آزمایش، به منظور بررسی اثر سطوح مختلف پودر برگ گیاه دارویی ترشه واش و ویتامین C بر عملکرد رشد، متابولیت های خونی و کیفیت گوشت جوجه های تحت تنش گرمایی و در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار، 4 تکرار و 10 پرنده در هر پن انجام شد. تیمارها شامل جیره ذرت- سویا به عنوان جیره پایه (شاهد)، جیره پایه حاوی 250 میلیگرم در کیلوگرم جیره ویتامین C، جیره پایه حاوی 5/0 درصد پودر برگ ترشه واش و جیره پایه حاوی یک درصد پودر برگ ترشه واش بودند. از 25 روزگی پرنده ها به مدت هشت ساعت در روز از ساعت نه صبح تا پنج بعد از ظهر در معرض دمای 2±34 درجه سانتیگراد قرار گرفتند. صفات عملکردی شامل میزان مصرف خوراک، افزایش وزن و ضریب تبدیل غذایی به صورت دوره ای اندازه گیری شدند. در پایان آزمایش (42 روزگی)، از هر تکرار دو پرنده با وزن نزدیک به میانگین گروه انتخاب و پس از خونگیری از ورید بال، کشتار و صفات مربوط به لاشه و کیفیت گوشت جوجه های گوشتی اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که مصرف یک درصد پودر برگ ترش واش منجر به افزایش مصرف خوراک و افزایش وزن در مقایسه با تیمار شاهد شد (P<0.05). کمترین ضریب تبدیل خوراک در گروه یک درصد پودر برگ ترش واش و ویتامین C مشاهده شد (P<0.05). وزن نسبی لاشه در همه تیمارها به طور معنی داری در مقایسه با گروه شاهد بالاتر بود. با مصرف یک درصد پودر برگ ترشه واش وزن نسبی سینه نسبت به گروه شاهد افزایش یافت (P<0.05). کمترین میزان گلوکز در گروه یک درصد پودر برگ ترشه واش در مقایسه با گروه شاهد بود. بیشترین میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در گروه یک درصد پودر برگ ترش واش و ویتامین C مشاهده شد (P<0.05). درصد لنفوسیت در تمامی تیمارها نسبت به تیمار شاهد افزایش و درصد هتروفیل و نسبت هتروفیل به لنفوسیت در تمامی تیمارها نسب به تیمار شاهد کاهش یافت (P<0.05). اثر تیمارها بر کیفیت گوشت شامل شاخص های ظرفیت نگهداری آب و رطوبت معنی دار بود (P<0.05)، اما بر افت پخت، افت خونابه و pH معنی دار نبود. به طوری که بیشترین ظرفیت نگهداری آب در گروه 5/0 و یک درصد پودر برگ ترشه واش مشاهده گردید (P<0.05). و بیشترین میزان رطوبت در گروه یک درصد پودر برگ ترش واش و ویتامین C در مقایسه با تیمار شاهد بود (P<0.05). بنابر نتایج این آزمایش افزودن 250 میلیگرم در کیلوگرم جیره ویتامین C و یک درصد پودر برگ ترشه واش می تواند در جهت بهبود عملکرد رشد، متابولیت های خون و کیفیت گوشت جوجه های گوشتی تحت تنش گرمایی مفید باشد.