مسلم بسیج

اهمیت غذا به عنوان منبع اساسی قرار گیری انسان در معرض آلاینده ها را نباید نادیده گرفت. این موضوع می تواند منجر به بروز اثرات جدی بر سلامت انسان ها از جمله: اختلال در عملکرد کبد و کلیه، افزایش بیماری های قلبی و عروقی، مشکلات کم خونی، عصبی و اسکلتی شود. گندم از قدیم تا به امروز، یکی از اصلی ترین اقلام سبد غذایی ایرانیان است لذا پایش آن در کلیه مراحل تولید و انبارش به جهت کسب اطمینان از عدم وجود آلاینده ها بسیار حائز اهمیت است. آلودگی های کارخانجات آرد، شامل آفات انباری که به گندم و فرآورده های آن، در دوره نگهداری تا مصرف نهایی، خسارت وارد می کنند. همچنین کشاورزان برای کنترل یا از بین بردن آفات (باکتری ها، قارچ ها و سایر موجودات)، حشرات و جوندگان از آفت کش ها استفاده می کنند. با توجه به استفاده گسترده و گاهاً سموم بی کیفیت در کشور، به منظور افزایش عملکرد و کاهش ضایعات پس از برداشت، نگرانی هایی در مورد اثرات نامطلوب احتمالی بر سلامت انسان ایجاد کرده است. یکی از موثرترین راه ها برای کاهش این خطرات، نظارت مستمر بر حدود مجاز انواع سموم مصرفی به منظور انجام اقدامات کنترلی به موقع است. در این پژوهش، روشی ایمن، سریع و راحت، برای اندازه گیری 211 آفت کش و 2 آلاینده فلزی در 32 نمونه آرد گندم و گندم شامل گندم ذخیره شده در کارخانه های استان کرمان و آرد گندم تولید شده، به طور تصادفی انتخاب شدند و برای جداسازی از تکنیک QuEChERS همراه باGC-MS-MS و LC-MS-MS برای تعیین سموم هدف و از دستگاه جذب اتمی به جهت اندازه گیری فلزات سرب و کادمیوم استفاده شد. سپس، ارزیابی ریسک سرطان زایی و غیر سرطان زایی با استفاده از روش شبیه سازی مونت کارلو (MCS)، شاخص خطر (HI) و خطر سرطان زا (CR) مورد ارزیابی قرار گرفت. براساس نتایج حاصله، باقیمانده فلزات سرب و کادمیوم در نمونه های گندم و آرد گندم یافت شد. مقدارعناصر شناسایی شده سرب و کادمیوم در تمامی نمونه ها، از بیشینه رواداری ارائه شده در WHO و استانداردهای ملی ایران به شماره 103 و 12968، کمتر بود. مقادیر HI برای مصرف کنندگان بزرگسال و کودک برای باقی مانده های سرب و کادمیوم کمتر از 1 بود. مقدار CR کمتر از 1.0E-6 بود. بنابراین هیچ خطر سرطان زایی برای مصرف کنندگان گندم و آرد گندم وجود نداشت.