ذبیح الله اعظمی ساردوئی

لکه برگی و بلایت از بیماریهای مهم و جدید نخل خرما در دنیا و ایران به شمار می روند. این بیماری در دنیا توسط طیف وسیعی از بیمارگرها ایجاد میشود. تحقیق حاضر بهمنظور شناسایی باکتریهای احتمالی دخیل در بیماریهای لکه برگی و بلایت نخل خرما در استان کرمان انجام گرفت. در این تحقیق طی فصول مختلف سال از برخی نخلهای خرما با علائم لکه برگی و بلایت از شهرهای مختلف استان نمونهبرداری انجام گرفت. جداسازی باکتریهای همراه با نمونههای جمع آوری شده، مطابق روشهای استاندارد باکتری شناسی گیاهی انجام گرفت. بیماریزایی جدایههای منتخب با مایهزنی به محور اصلی برگ و برگچه به روش شاخههای بریده و شاخههای متصل روی نخل خرمای رقم مضافتی مورد بررسی قرار گرفت. شناسایی جدایههای منتخب با انجام برخی آزمونهای فنوتیپی کلیدی و تعیین ترادف نوکلیوتیدی بخشی از ژن آر ان ای ریبوزومی 16S انجام شد. در این تحقیق درمجموع 05 جدایه باکتری از نمونههای مورد بررسی جداسازی شد. از بین این جدایهها فقط جدایههای N2 ، N4 ، N6 و N7 در مایه زنی مصنوعی قادر به ایجاد نشانههای خفیف بیماری روی برگ خرمای رقم مضافتی بودند و سایر جدایهها بیماریزا نبودند. نتایج حاصل از آزمونهای فنوتیپی و مولکولی نشان داد که جدایههای مورد نظر متعلق به باکتری جنس Stenotrophomonas هستند. این اولین گزارش از بررسی باکتریهای همراه با بیماریهای لکه برگی و بلایت نخل خرما در ایران و معرفی باکتری Stenotrophomonas بهعنوان بیمارگر فرصتطلب و یا همراه با نخل خرما در دنیا است.