امیررضا امیرمیجانی

بیماری سفیدک داخلی خیار ناشی از اوومیست Pseudoperonosporaa cubensis از بیماری های مهم کدوییان در سراسر جهان است و رایج ترین روش کنترل آن استفاده از قارچکشها میباشد. اما اثرات جنبی کاربرد قارچکشها، یافتن روش های دیگری را برای کنترل بیماری ضروری میسازد، از جمله روشهای جدید، القای مقاومت سیستمیک در گیاه میباشد. بنزوتیادیازول ترکیبی شیمیایی است که برای کاهش بیماری سفیدک داخلی در تعدادی از محصولات زراعی معرفی شده است . این ترکیب برای قارچ سمی نیست و اثری بر رشد رویشی یا تولیدمثل آن ندارد اما با فعال کردن مکانیزمهای دفاع طبیعی، از ایجاد آلودگی در گیاه جلوگیری میکند. در این بررسی اثر بنزوتیادیازول (BTH) در کاهش بیماری روی برگهای جدا شده خیار ) رقم سوپردامینوس( در غلظتهای 0.01 ، 0.02 و 0.04 میلیگرم بر میلی لیتر مورد استفاده قرار گرفت. بذرهای خیار پس از ضدعفونی سطحی در هیپوکلریت سدیم 3 % به مدت 10 ثانیه و سه بار آبکشی با آب مقطرسترون، برای جوانه زنی بین کاغذ صافی مرطوب سترون در دمای 22 درجۀ سلسیوس قرارداده شدند. سپس بذرهای جوانه دار شده در گلدانهای پر شده با خاک مخصوص گلدان و شن که دوبار سترون شده بودند، کشت گردیدند و در گلخانه با دمای 25 درجۀ سلسیوس و رطوبت نسبی 70 درصد رشد داده شدند. گیاهچهها در مرحله سه تا چهار برگی با غلظتهای مختلف BTH تیمار شدند. بدین منظور چهار سوراخ اطراف هر بوته ایجاد شد و محلول BTH درون حفرهها ریخته شد. گیاهان تیمار شده به مدت دو روز در شرایط دمایی 20 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 70 درصد نگهداری شدند. سپس از هر گیاه سه برگ جدا و پس از تلقیح با بیمارگر در جعبه پلاستیکی با دمای 22 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 90 درصد نگهداری شدند. جهت تهیه مایه تلقیح برگهای آلوده با علائم رنگ پریدگی به مدت یک شبانه روز در رطوبت نسبی 100 در صد جهت تولید اسپور قرار داده شدند. اسپورانژیوم ها از سطح زیرین برگ به کمک یک قلم مو در آب جدا شدند. تعداد اسپورانژ در سوسپانسیون 410 × 5 اسپورانژ در میلی لیتر تنظیم شد. هفت روز بعد از تلقیح بیمارگر شدت بیماری با مقیاس صفر تا نه ) 0 ، 1 ، 3 ، 5 ، 7 ، 9( سنجیده و درصد شاخص بیماری محاسبه شد. نتایج نشان داد که شدت بیماری در غلظت های 0.01 ، 0.02 و 0.04 میلیگرم بر میلی لیتر به ترتیب 55 ، 40 ، 27 درصد بود. تیمارهای مختلف در سطح 5 درصد از نظر آم