امیررضا امیرمیجانی

پوسیدگی ریشه و طوقه ناشی از قارچ (FORL) Fusarium oxysporum f. sp. radicis-lycopersici یکی از مهم ترین بیماری های گوجه فرنگی محسوب می شود. در این پژوهش واکنش ارقام رایج گوجه فرنگی در جنوب استان کرمان و استان هرمزگان نسبت به قارچ FORL در شرایط گلخانه ارزیابی شد. برای این منظور شاخص شدت بیماری و صفات رشدی مانند وزن تر و خشک ریشه، وزن تر اندام هوایی، طول اندام هوایی، طول ریشه و وزن کل در ارقام، متین F1، گلسار، الیسا، کومودورو، بریویو، سانسید6189، 4129، کارون، باسیمو، 8320، برنتا، افرا، بدرو، کانیون اندازه گیری شد و با استفاده از نشانگر SCAR ژن مقاومت frl در ارقام مورد بررسی ردیابی شد. علاوه بر این در دو رقم افرا و سانسید 6189 تغییرات آنتی اکسیدانی گیاهان آلوده شده نسبت به شاهد اندازه گیری شد. بر اساس نتایج به دست آمده ارقام کارون، کانیون و 4129 مقاومترین و ارقام برنتا، متین، و الیسا حساس ترین رقم ها بودند. سایر رقم ها درجات متفاوتی از حساسیت را به این بیمارگر نشان دادند. همچنین نتایج نشان داد که میزان کاروتنوئیدها، پروتئین کل، ROS، CAT، MDA، و POX در گیاهان تلقیح شده با قارچ FORL نسبت به گیاهان سالم ارقام افرا (مقاوم) و سانسید 6189 (حساس) و میزان PAL، و APX تنها در رقم حساس افزایش یافته است به علاوه، میزان آنتوسیانین در هر دو رقم پس از مایه زنی گیاه با بیمارگر کاهش یافت. بر اساس اطلاعات موجود، این پژوهش اولین گزارش از واکنش ارقام مختلف گوجه فرنگی نسبت به بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه و طوقه گوجه فرنگی در این مناطق است و نتایج آن می تواند در برنامه های مدیریتی و کنترل این بیماری مورد استفاده قرار گیرد.