مهدیه امیری نژاد

به منظور بررسی تاثیر پرایمینگ بذر بر استقرار و رشد گیاهچه شبدر قرمز وشبدرلاکی در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در سال 1343 در آزمایشگاه و گلخانه دانشگاه جیرفت اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد.در آزمایشگاه ابتدا مجموعه آزمایشهایی جهت تعیین بهترین تیمار پرایمینگ در دو گونه شبدر قرمز و لاکی انجام شد. در این مرحله، تیمار بهینه پرایمینگ از بین غلظتهای اسمزی مختلف محلو لهای نیترات پتاسیم و کلرید کلسیم و هیدروپرایمینگ در زمانهای متفاوت پرایمینگ انتخاب شدند. شاخصهای مورد بررسی شامل درصد، سرعت و متوسط زمان جوانهزنی، طول ریشه چه و گیاهچه و شاخص ویگور بذر بود. نتایج نشان داد بهترین تیمار اسموپرایمینگ نیترات پتاسیم وکلرید کلسیم در شبدر قرمز 2 بار و 3 ساعت، هیدروپرایم 3 ساعت و در شبدر لاکی تیمار - اسموپرایمینگ وکلرید کلسیم ، 2 بار و 3 ساعت، اسموپرایمینگ نیترات پتاسیم ، 2 بار و 1 ساعت و هیدروپرایم 1 ساعت - - بود. در مرحله دوم، جهت ارزیابی ویژگیهای فیزیولوژیک، بذرهای پرایم شده با تیمار بهینه شده پرایمینگ و بذرهای شاهد)پرایم نشده( تحت تنش خشکی قرار گرفتند. فاکتور اول چهار سطح پرایمینگ: تیمار شاهد)بدون پرایم(، بذور هیدروپرایمینگ، محلولهای اسمو پرایم 2 بار کلرید کلسیم و 2 بار نیترات پتاسیم و فاکتور دوم سه سطح تنش خشکی - - 73 و 93 درصد ظرفیت زراعی در - - ، 2 و 9 بار با استفاده از پلی اتیلن گلیکول 1333 در شرایط آزمایشگاه و 133 ،3 گلخانه انجام شد. میزان تاثیر پرایمینگ برجوانه زنی بذور شبدر قرمز ولاکی در شرایط تنش خشکی از طریق اندازهگیری صفات درصد ،سرعت و متوسط زمان جوانه زنی، شاخص بنیه )ویگور(، طول ریشهچه و ساقهچه و ضریب آلومتری در شرایط آزمایشگاه ارزیابی شد. برای ارزیابی تاثیر پرایمینگ براستقرار ورشد گیاهچه های دو گونه شبدر قرمز ولاکی در شرایط تنش در گلخانه صفات درصد، سرعت و متوسط زمان سبز شدن، وزنتر و خشک ساقه و ریشه وتعداد برگ اندازه گیری شد. نتایج نشان داد تنش خشکی تاثیر معنی داری بر صقات مورد مطالغه داشت با افزایش شدت تنش از میزان صفات کاسته شد. پرایمینگ باعث بهبود خصوصیات جوانه زنی نسبت به شاهد )بدون پرایم( در شرایط تنش شد. اسموپرایمینگ کلرید کلسیم، نیترات پتاسیم و هیدروپرایمینگ میزان سرعت جوانه زنی شبدر قرمز را نسبت به شاهد به 13 د