مهدیه امیری نژاد

تحلیل شدت و فراوانی خشکسالی از نیازهای اساسی برنامه ریزی های مدیریتی کشاورزی و منابع آبی محسوب می شود. از این رو در این تحقیق، ابتدا شاخص استانداردشده بارش (SPI) در یک دوره آماری 30 ساله (2018-1989) برای چهار ایستگاه سینوپتیک بم، میانده جیرفت، بافت و کهنوج، در مقیاس زمانی 24 ماهه تعیین و سپس براساس شدت های خشکسالی به دست آمده، نمودارهای روند تغییرات شاخص SPI تهیه و نیز معنی دار بودن روند خشکسالی در تمامی ایستگاه ها براساس آزمون من کندال مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت جهت بررسی شدت خشکسالی در دوره بازگشت های مختلف، از نرم افزار HYFRAN-PLUS استفاده و شدت خشکسالی در دوره بازگشت های مختلف در تمامی ایستگاه ها تعیین و پهنه بندی خشکسالی در این دوره بازگشت ها در حوزه آبخیز هلیل رود انجام شد. نتایج نشان داد که در تمامی ایستگاه ها، بیشترین شدت خشکسالی در سال 2001 و 2018 و کمترین میزان خشکسالی در سال 1991 رخ داده است. برازش توزیع های آماری بر داده های SPI، نشان داد که ﺗﻮزﯾـﻊ ﻣﻘـﺎدﯾﺮ ﺣـﺪی ﺗﻌﻤـﯿﻢ ﯾﺎﻓﺘﻪ (GEV)، دارای کمترین میزان آماره های AIC وBIC بوده و بیشترین تطابق را با داده های خشکسالی دارد. در نهایت، نتایج پهنه بندی خشکسالی در دوره بازگشت های مختلف در حوزه آبخیز هلیل رود نشان داد که در دوره بازگشت دو سال، کمترین شدت خشکسالی در قسمت های شمالی، شمال غربی و مرکزی حوزه آبخیز هلیل رود و بیشترین شدت خشکسالی در قسمت های جنوب و جنوب شرق منطقه مورد مطالعه موجود می باشد. در دوره بازگشت های 5، 10، 20 و 100 سال کمترین شدت خشکسالی در قسمت های شمال و شمال غرب و سایر قسمت های حوزه آبخیز دارای شدت خشکسالی بالایی می باشند، از این رو اتخاذ راهکارهای لازم جهت کاهش شدت خشکسالی در منطقه مورد مطالعه، توسط برنامه ریزان محیط زیست و منابع طبیعی ضروری به نظر می رسد.