مهدیه امیری نژاد

استفاده از نظام های کشت مخلوط بدلیل به حداکثر رساندن پوشش سطح خاک و تنوع گیاهان یکی از روش های اکولوژیکی جهت کنترل علف های هرز محسوب می شود. در این راستا به منظور ارزیابی کشت مخلوط بر تنوع زیستی، تغییرات جمعیت علف های هرز و عملکرد گیاهان وسمه و چای ترش، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب کرمان در سال زراعی1395–1394 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سری های افزایشی کاشت وسمه و چای ترش به نسبت های 100 درصد چای ترش و 100 درصد وسمه (H100:I100)، 100 درصد چای ترش و50 درصد وسمه (H100:I50)، 50 درصد چای ترش و100درصد وسمه (H50:I100) و سری جایگزینی با نسبت 50 درصد چای ترش و50 درصد وسمه (H50:I50) و کشت خالص وسمه (I100) و چای ترش (H100) بودند. نتایج نشان داد تراکم و زیست توده ی علف های هرز غالب تاج خروس و اویارسلام و سایر علف های هرز (آفتاب پرست، خارشتر و خرفه) به طور معنی داری تحت تأثیر نسبت های مختلف کشت مخلوط وسمه و چای ترش قرار گرفت. تراکم علف هرز تاج خروس در نسبت های اختلاط I100:H100،I50:H100 وI100:H50 به ترتیب 44/57، 5/81 و 38/70 درصد نسبت به کشت خالص چای ترش کاهش یافت. بیشترین تراکم علف هرز اویارسلام در کشت های خالص H100، I100 و نسبت کشت جایگزینی I50:H50 بود. تراکم سایر علف های هرز در نسبت های کشت مخلوط H100:I100, H50:I100, H100:I50, H50:I50 به ترتیب 4/44، 2/48، 8/51 و 7/77 درصد نسبت به کشت خالص کاهش یافت. میزان زیست توده علف های هرز در نسبت های کاشت H100:I50, H50:I100,H100:I100 در مقایسه با کشت خالص به ترتیب 44/25،38/23و98/15 درصد کاهش نشان داد. بیشترین عملکرد کاسبرگ چای ترش (2/1114 کیلوگرم در هکتار) و وزن خشک برگ وسمه (7/3016 کیلوگرم در هکتار) در تیمار I100:H100 مشاهده شد. مقادیرنسبت برابری زمین در تمامی تیمارهای کشت مخلوط بزرگ تر از واحد بود و بالاترین میزان آن به تیمار H100:I100 تعلق داشت که نشان دهنده ی سودمندی کشت مخلوط نسبت به کشت خالص در این آزمایش بود.