ملیحه امینی

انقلاب صنعتی و پیرو آن رشد روز افزون و پرشتاب صنایع مختلف تولیدی ، تبدیلی و غیره درکشورهای صنعتی و غیر صنعتی از یک سو شکوفایی اقتصادی و رونق شاخصهای زندگی، و ازسویی دیگر ورود آلاینده ها و تخریب اکوسیستم های حیاتی در بیوسفر را به همراه داشته است. اهمیت و لزوم تعادل سرویس های اکولوژیک در سالیان گذشته یکی از عمده ترین مباحث در علم اقتصاد زیست محیطی بوده است. مبحث رشد صنعتی و توسعه پایدار در چند دهه گذشته همواره در نقطه مقابل یکدیگر قرار داشته اند و از اینرو موازی سازی رشد صنعتی و زیر ساختهای اکولوژیکی امری ضروری در حصول توسعه پایدار به حساب می آید. طی سالیان گذشته فاضلاب های صنعتی و شهری عمدتا بدون عبور از فرایندهای مدرن پالایشی و یا با تصفیه ناقض به اکوسیستمهای طبیعی رها سازی شده اند که این امر تخریب گسترده بیومهای شکننده را درپی داشته است. (اسیبهای وارده به تالاب انزلی گواه ورود بدون مدیریت پسابها به این زیست بوم بین المللی است). مبالغ هنگفت احداث تصفیه خانه های مدرن و گرانی جاذبها لزوم اتخاذ رویکردی بیولوژیک را درامر تصفیه اینگونه پسابها مطرح می کند. در طول دهه گذشته تکنیکهای گیاه پالایی دربین بهترین روشهای بیولوژیک جذب فلزات سنگین دارای سمیت زیستی قرار داشته اند.گیاهان مختلف معلق تالابی مثل Pistia stratiotes، Eichhornia crassipes و گیاهان ساحلی مانند Typha latifolia ، Pharagmites australis تجارب موفقی از این دست بوده اند. در طرح پیش رو پتانسیل جذب عناصر سنگین مس ،کادمیوم و سرب و روی بوسیله گیاه لب ابی فاراگمیتس استرالیس بررسی خواهدشد. خواص سمی، کارسینوژنیک و موتاژنیک این فلزات اسیبهای مورفولوژیک و ژنتیکی جبران ناپذیری را متوجه فلور و فون و جوامع انسانی می نماید. بدون شک روشهای کنترل و پالایش بیولوژیک می تواند بعنوان راهی اصولی ، کم هزینه و در جهت توسعه پایدار به رشد و حفاظت اکوسیستم های با ارزش در کشورمان کمک نماید