حمیدرضا علیزاده

چکیده میکروارگانیسمهای بیماریزا که بر سالمت گیاهان تأثیر میگذارند، تهدیدهای اصلی و مهمی برای تولید غذا و ثبات اکوسیستم در سراسر جهان هستند. در حال حاضر، ترکیبات شیمیایی بیشترین استفاده را در کنترل بیماریها دارند. با این حال، استفاده مداوم از این ترکیبات باعث آسیب به محیط زیست و موجودات زنده از جمله انسان شدهاست. کنترل بیولوژیکی بیماریها با استفاده از آنتاگونیستهای مفید، جایگزینی مناسب برای ترکیبات شیمیایی است. یک گروه از میکروارگانیسمهایی که در کنترل بیولوژیک اهمیت بسیاری دارند باکتری- های گروه باسیلوس هستند که در زیستگاههای مختلف زندگی میکنند. این باکتریها به عنوان تولیدکنندگان طیف وسیعی از ترکیبات آنتاگونیستی با ساختارهای مختلف شناخته شدهاند که بین 5 تا 8 درصد از کل ژنوم را به بیوسنتز متابولیتهای ثانویه اختصاص دادهاند. باسیلوسها طیف گستردهای از فعالیت آنتاگونیستی در برابر باکتریهای بیماریزا گیاهی، قارچها و ویروسها دارند. سویههای باسیلوس ظرفیت کنترل زیستی خود را عمدتاً از طریق فعالیت بازدارنده بر رشد پاتوژنهای گیاهی و همچنین القای مقاومت سیستمیک در گیاهان و رقابت بر سر جا و مواد غذایی با بیمارگرهای گیاهی نشان میدهند. در این مقاله مروری بر مکانیسمهای کنترل بیولوژیک باسیلوسها خواهیم داشت.