فریده عباس زاده افشار

این بررسی به منظور برآورد مکانی برخی خصوصیات فیزیکوشیمیایی و پذیرفتاری مغناطیسی خاک (متغیرهای هدف) به کمک دادهها و اطلاعات محیطی به دست آمده از مدل رقومی ارتفاع زمین (متغیرهای مستقل) و با استفاده از مدل سازی رگرسیونی در اراضی زراعی زیر کشت گندم دیم در منطقه اردل چهارمحال و بختیاری صورت گرفته است. متغیرهای هدف یا خصوصیات خاک مورد مطالعه شامل مقدار ماده آلی، درصد نیتروژن، هدایت الکتریکی، درصد رس، سیلت، شن و پذیرفتاری منطقه با استفاده از نقاط نقشه برداری شده توسط (DEM) مغناطیسی بوده است. مدل رقومی ارتفاع 3 متر تهیه شد و ویژگیهای اولیه  و در پیکسلهایی به ابعاد 3 GIS دوربین تئودلیت در محیط توپوگرافی (شامل ارتفاع، شیب، جهت شیب، سطح ویژه حوزه آبخیز، انحنای سطح زمین، انحنای افقی و انحنای قائم) و ویژگیهای ثانویه توپوگرافی (شامل شاخص رطوبتی، شاخص قدرت جریان و فاکتور فرسایش پذیری) محاسبه گردید. نتایج آمار توصیفی تمامی متغیرها نشان داد که از توزیع نرمال (0/ 0) بیشترین و چگالی ظاهری ( 1 / برخوردار هستند. از بین خصوصیات خاک، درصد شن ( 52 کمترین ضریب تغییرات را از خود نشان داد. در نهایت مدلهای رگرسیون چند متغیره بین ویژگیهای توپوگرافی (به عنوان متغیرهای تخمین زننده) و خصوصیات فیزیکوشیمیایی و پذیرفتاری مغناطیسی 90 خاک (به عنوان متغیرهای هدف) برقرار شد و برای اعتبارسنجی مدلها از تعدادی از نمونهها ( 18 نقطه از 90 نقطه) که تصادفی انتخاب شده بودند استفاده گردید. نتایج این پژوهش نشان داد خصوصیات توپوگرافی که با خصوصیات فیزیکوشیمیایی و پذیرفتاری مغناطیسی خاک همبستگی بیشتری داشتند و در مدل رگرسیونی وارد شدند شامل ارتفاع، فاکتور فرسایش پذیری 1 خاک، شیب و شاخص رطوبتی بوده است که توانستهاند 20 تا 67 درصد از تغییرات خصوصیات خاک را توجیه نمایند. نتایج اعتبارسنجی مدلها نیز از نااریب بودن و درجه تخمین مناسب برازش مدلها حکایت میکند. نتایج کلی این پژوهش نشان داد که پتانسیل استفاده از خصوصیات توپوگرافی به عنوان یک شاخص خصوصیات خاک مفید است اما نیاز به بررسیهای بیشتری می باشد. همچنین مدل رگرسیونی کفایت کافی برای ایجاد ارتباط ندارد و باید از تکنیکهای دیگری استفاده شود.