18 اردیبهشت 1403

سعید امیرحاجلو

مرتبه علمی: استادیار
نشانی: جیرفت، کیلومتر 8 جاده بندر عباس، دانشگاه جیرفت کد پستی: 7867161167
تحصیلات: دکترای تخصصی / باستان شناسی دوران اسلامی
تلفن: 09361444668
دانشکده: دانشکده ادبیات و علوم انسانی

مشخصات پژوهش

عنوان
نقش و کارکرد نگارگری در مشروعیت مذهبی حکومت ایلخانان با تأکید بر نمادهای شیعی در نگارگری های جامع التواریخ رشیدی و آثار الباقیه بیرونی
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
نگارگری مغول، مکتب نگارگری تبریز اول، مشروعیت، حکام ایلخانی، جامع التواریخ رشیدی، آثارالباقیه بیرونی.
پژوهشگران حسین بهروزی پور، سعید امیرحاجلو

چکیده

بسیاری از نگاره های دینی در نسخ خطی اوایل دوره ایلخانی به دلیل تعدد مذهب حاکمان، حاوی موضوعاتی درباره پیامبران و ادیان مختلف بود. در نیمه دوم عصر ایلخانی، موج جدید تشیع در میان حاکمان رواج یافت که متناسب با اهداف و اندیشه های سیاسی و حکومتی آنها بود. پرسش اینست که نگارگری چگونه در پیشبُرد اهداف ایلخانان برای مشروعیت بخشی به حکومت شان در ایران مؤثر بوده است؟ گردآوری داده ها، به روش اسنادی و روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است و تحلیل ها به شیوه «تحلیل محتوا» و «مقایسه» صورت گرفته است. هدف از این مقاله، مطالعه ویژگی ها و مضامین شیعی در مکتب نگارگری ایلخانی (تبریز اول یا رشدیه) و تبیین رابطه حاکمیت مشروع ایلخانان و نگارگری شیعی است. برپایة نتایج پژوهش، تمایلات و اندیشه های سیاسی، اجتماعی و دینی حکام ایلخانی در قالب نگاره های پیامبر (ص)، ائمه (ع)، احادیث غدیر، مباهله، رویدادها و نبرد های صدراسلام در نسخ جامع التواریخ و آثارالباقیه، با مضامین شیعی نمود یافته و در مشروعیت بخشی به حکومت ایلخانان مؤثر بوده است.