محمد سادات حسینی

تحقیق حاضر به منظور تکثیر گیاه دارویی خار مقدس در شرایط درون شیشه ای انجام شد. برای این هدف آزمایشی بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار طراحی شد، فاکتورها برای ساقه دهی عبارت بودند از سه محیط کشت غذایی مختلف شامل MS کامل، MS با همه عناصر نصف (2/1) و MS کامل با نصف غلظت نیترات، هورمون BAP در غلضت های 0، 1/0، 2/0 و 4/0 و هورمون Kin با غلظت های 0، 1/0، 2/0 و 4/ میلی گرم بر لیتر، و به منظور ریشه زایی نیز از دو هورمون IBA و NAA هر کدام در غلطت های 0، 1/0، 2/0 و 5/0 میلی گرم بر لیتر استفاده شد. پس از جوانه زنی بذرها در ژرمیناتور گیاهچه ها از محل یقه جدا و به منظور تکثیر به محیط های مختلف انتقال داده شدند. چهار هفته پس از رشد، رشد طولی ساقه، تعداد نوساقه، درصد ریشه زایی و طول ریشه اندازه گیری شدند. بیشترین طول ساقه در تیمار محیط کشت MS کامل، غلظت 4/0 BAP و 2/0 Kin بدست آمد. همچنین بیشترین تعداد نو ساقه تشکیل شده نیز در تیمار MS کامل، 4/0 BAP و 4/0 Kin حاصل شد. در خصوص صفت ریشه زایی نیز بیشترین طول ریشه به میزان 96/2 سانتیمتر در تیمار هورومونی a4b4 بدست آمد که در این تیمار غلظت دو هورومون IBA و NAA 5/0 میلی گرم بر لیتر بود. همچنین بیشترین درصد ریشه زایی نیز درتیمار a4b1 به میزان 66/72 درصد بدست آمد که در این تیمار غلظت هورمون IBA 5/0 و بدون حضور هورمون NAA بود.