امیر موسائی

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر سطوح مختلف مکمل روی (اکسید روی، نانو اکسید روی و روی-متیونین) بر مصرف خوراک، عملکرد رشد، فراسنجه های بیوشیمیایی و آنتی اکسیدانی خون، فراسنجه های تخمیری شکمبه و خصوصیات کمی و کیفی لاشه بر روی 24راس بره نر نژاد بلوچی با سن 4-3 ماه و میانگین وزن اولیه2± 20 کیلوگرم در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار و شش تکرار به مدت 70 روز ( 10روز عادت پذیری و 60 روز آزمایش ) انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) جیره غذایی پایه بدون مکمل روی (شاهد)، 2) جیره شاهد با 100 میلی گرم روی در هر کیلوگرم ماده خشک خوراک به شکل اکسید روی، 3) جیره شاهد با 25 میلی گرم روی در هر کیلوگرم ماده خشک خوراک به شکل نانو اکسید روی و 4) جیره شاهد با 50 میلی گرم روی در هر کیلوگرم ماده خشک خوراک به شکل روی- متیونین بودند. میزان خوراک مصرفی بصورت روزانه و وزن بدن بصورت هفتگی اندازه گیری شد. خونگیری از بره ها برای اندازه گیری فراسنجه های خونی، مواد معدنی و آنزیم های کبدی در پایان دوره آزمایش انجام شد. از مایع شکمبه دام ها برای اندازه گیری فراسنجه های تخمیری و تعداد پروتوزوآ استفاده شد و سپس از هر گروه چهار راس دام کشتار و تفکیک لاشه شد. ترکیبات گوشت، خاصیت آنتی اکسیدانی و شاخص های رنگ سنجی گوشت اندازه گیری شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که در آزمایش اول، وزن روزانه تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت. بیشترین افزایش وزن مربوط به تیمار 4 (روی متیونین 50 میلی گرم) و اختلاف معنی داری بین تیمارها مشاهده شد (05/0>P). فراسنجه های تخمیری شکمبه ای (pH و نیتروژن آمونیاکی، اسیدهای چرب فرار، اسید استیک و اسید پروپیونیک) تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند و اختلاف معنی داری بین تیمارها مشاهده شد. استفاده از مکمل های روی سبب کاهش نیتروژن آمونیاکی در همه تیمارها شد و کمترین میزان مربوط به تیمار 4 (50 میلی گرم روی در هر کیلوگرم خوراک به شکل روی متیونین) می باشد. اسیدهای چرب فرار افزایش پیدا کرده است، که بیشترین میزان مربوط به تیمار 3 (25 میلی گرم روی در هر کیلوگرم خوراک به شکل نانو اکسید روی) می باشد. در آزمایش دوم میزان T3و T4، مالون دی آلدئید تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند و میزان مالون دی آلدئید کاهش پیدا کرد و کمترین میزان مربوط به تیمار 3 (25 میلی گرم روی در هر کیلوگرم خوراک به شکل نانو اکسید روی)، میزان T3و T4 افزایش پیدا کردند و بیشترین میزان مربوط به تیمار 4 می باشد. مقدار روی و آهن تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند و اختلاف معنی داری بین تیمارها مشاهده شد (05/0>p). میزان روی افزایش و میزان آهن کاهش پیدا کرد. آنزیم های گلوتاتیون پراکسیداز، آلکالین فسفاتاز و سوپراکسید دیسموتاز تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند و اختلاف معنی داری بین تیمارها مشاهده شد (05/0>P). بیشترین افزایش مربوط به تیمار 4 (50 میلی گرم روی در هر کیلوگرم خوراک به شکل روی متیونین) بود. همچنین در برخی فراسنجه های هماتولوژی مانند تعداد گلبول های سفید، گلبول های قرمز و غلظت هموگلوبین نیز اختلاف معنی داری بین تیمارها با تیمار شاهد مشاهده شد (05/0>P). در آزمایش سوم رنگ وکیفیت گوشت ((A, B, chroma,، برخی فاکتورهای تجزیه لاشه مانند لاشه گرم، لاشه سرد، دنبه، قلب و طحال و میزان مالون دی آلدئید گوشت نیز تحت تاثیر تیمار های آزمایشی قرار گرفتند و اختلاف معنی داری در زمان های 7 و 30 روز پس از کشتار بین تیمارها مشاهده شد (05/0>P). به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از سطوح مختلف مکم