امیر موسائی

به ‏منظور بررسی اثرات پودر زردچوبه و ویتامین E بر عملکرد رشد، فراسنجه‏ های تخمیری شکمبه‏، سلول‏ها و متابولیت‏های خون و ویژگی‏های لاشه بره ‏های نر کرمانی، تعداد 27 رأس بره با میانگین وزن اولیه 05/0± 8/14 کیلوگرم در قالب یک طرح کاملاً تصادفی به 3 تیمار و 9 تکرار اختصاص داده شدند. تیمار‏های آزمایشی شامل جیره پایه (شاهد)، جیره پایه + پودر زردچوبه (10 گرم در کیلوگرم خوراک) و جیره پایه + ویتامین E (250 واحد بین المللی در کیلوگرم خوراک) بودند. طول دوره آزمایش 100 روز بود که شامل 25 روز دوره عادت پذیری و 75 روز جمع ‏آوری داده بود. نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از پودر زردچوبه و ویتامین E تاثیری بر مصرف خوراک، وزن نهایی، افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل خوراک نداشت. pH مایع شکمبه بره‏ های دریافت کننده جیره حاوی زردچوبه بالاتر از بره‏ های تغذیه شده با ویتامین E بود (05/0>P). غلظت نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه در هر دو گروه تیماری کمتر از گروه شاهد بود اما تنها تفاوت مقدار نیتروژن آمونیاکی بره ‏های تغذیه شده با ویتامین E با گروه شاهد به لحاظ آماری معنی‏ دار بود (05/0>P). با وجود پایین‏تر بودن غلظت استات و نسبت استات به پروپیونات و بالاتربودن مقدار پروپیونات مایع شکمبه در بره ‏های گروه ویتامین E، تفاوت معنی‏ داری به لحاظ آماری با گروه ‏های شاهد و زردچوبه مشاهده نشد. مقدار بوتیرات مایع شکمبه نیز تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت اما غلظت والرات در بره ‏های دریافت‏ کننده جیره حاوی مکمل ویتامین E بالاتر از دو گروه دیگر بود (05/0>P). تیمارهای آزمایشی تاثیری بر فراسنجه‏ های خون‏شناسی شامل گلبول‏ های قرمز، پلاکت‏ها، گلبول‏ های سفید و تفکیک آن‏ها و هماتوکریت نداشتند. همچنین غلظت متابولیت‏های خونی گلوکز، کلسترول، تری‏ گلیسرید، اوره، آنزیم‏های کبدی، پروتئین تام، آلبومین و فراسنجه‏ های آنتی‏ اکسیدانی شامل ظرفیت آنتی اکسیدانی تام، گلوتاتیون پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز و مالون دی‏ آلدهاید نیز تحت تاثیر افزودن پودر زردچوبه و ویتامین E قرار نگرفت. با وجود مقدار بالاتر وزن لاشه گرم و سرد و درصد لاشه در گروه‏ های تغذیه شده با پودر زردچوبه و ویتامین E، اختلاف معنی‏ دار آماری با گروه شاهد مشاهده نشد. به طور کلی می‏توان نتیجه گرفت که تحت شرایط این آزمایش، پودر زردچوبه و ویتامین E تاثیری بر عملکرد رشد، ویژگی‏ های کمی‏ لاشه و فراسنجه‏ های خونشناسی-بیوشیمیایی نداشت اما بر برخی فراسنجه‏ های تخمیر شکمبه ‏ای بره‏ های نر کرمانی تاثیر معنی‏ داری داشت.