مرتضی مختاری

هدف از اجرای این پروژه بررسی صفات وزن تولد، وزن سهماهگی، افزایش وزن از تولد تا سهماهگی، وزن بلوغ و شیر تولیدی بزهای ماده طی سالهای 4502 تا 4124 در استان کرمان مربوط به بزهای بومی) BB ( و آمیختههایشان ( با نژاد سانن به ترتیب با 32 B 1S ( 23 ، ) B2S ( 82/ ( و 3 B3S ( درصد ژن نژاد سانن و همچنین، سنجش میزان رضایتمندی گلهداران بود. تعداد 0 گله با تنوع جغرافیایی و اندازۀ گله مختلف در سطح استان کرمان )شهرستانهای بافت، شهربابک، کرمان و سیرجان( انتخاب شد.مجموع تعداد بزهای ماده مولد 0280 رأس بود که از این تعداد 4020 رأس بز ماده بارور شدند و تعداد 0381 رأس بزغاله متولد شد. اطلاعات مربوط به عوامل حذف بزغالهها، عوامل محیطی مؤثر بر زندهمانی و میزان زندهمانی از طریق پرسشنامه جمعآوری گردید. ذخیره، ویرایش و آمادهسازی دادهها با استفاده از نرمافزار Excel 2013 انجام شد. پس از ویرایش و آمادهسازی اطلاعات ثبت شده، جهت تعیین اثر عوامل ثابت بر متغیرها و آنالیز دادهها با استفاده از نسخه 06 نرم افزار Spss انجام شد. وزن تولد، وزن سهماهگی و افزایش وزن روزانه از تولد تا سهماهگی در بزغالههای آمیخته نسبت به بزغالههای > 2/ خالص بیشتر بود ) 24 p 2/ (. بزهای آمیخته دارای مقدار شیر تولیدی بالاتری نسبت به بزهای بومی بودند ) 24 > p (. در بز بومی راندمان باروری 83 درصد به دست آمد و در تلقیح شده با نژاد سانن راندمان باروری 00 درصد بود. راندمان بزغالهگیری در تلقیح شده با نژاد سانن بیشتر از بز بومی ) 452 درصد در مقابل 444 درصد( بود. همچنین توانایی تولیدمثلی در تلقیح شده با نژاد سانن بیشتر به دست آمد. بیشترین علت حذف بزغالهها بیماری بود. بهطور کل گلههایی که بهصورت نیمهصنعتی پرورش داده میشدند درصد زندهمانی بالاتری داشتند. با توجه به اطلاعات گرفتهشده از گلهداران، دامهای آمیخته صفات تولیدی بهتری نسبت به دامهای بومی دارند ولی درنهایت بازارپسندی بزغالههای آمیخته کمتر از بزغالههای بومی می باشد. رضایت از اجرای طرح آمیختهگری وجود داشت و حتی دامداران با هزینه شخصی هم تمایل به اجرای آمیختهگری در گله خود داشتند.