علیرضا محمدی

همپوشی نیازهای حیاتی حیاتوحش و انسان از یک طرف و افزایش روز افزون جمعیت انسان منجر به تشدید تعارض بین جوامع محلی و حیاتوحش شده است. خرس قهوهای یک گوشتخوار بزرگجثه بهشمار میرود، گونهای همهچیزخوار است و به گسترههای زیستگاهی بزرگ نیاز دارد. این ویژگیها و عادات رفتاری سبب شکلگیری و تشدید تعارض این گونه با طیف متنوعی از جوامع محلی شده است. بهمنظور شناسایی عوامل مؤثر بر شدت تعارض خرس قهوهای با جوامع محلی پرسشنامهای تهیه و با 332نفر از ساکنین داخل و پیرامون گسترۀ زیستگاهی خرس در استان کهگیلویه و بویراحمد مصاحبه انجام شد. با استفاده از رگرسیون منطقی دوتایی عوامل پیشبینیکنندۀ اجتماعی بر سطح پذیرش حق حیات خرس قهوهای در منطقة مورد مطالعه بررسی شد. همچنین، با استفاده از تحلیل شبکة اجتماعی مهمترین دلایل حملة خرس به انسان و داراییهای انسان و مهمترین راهکارها برای مدیریت تعارض از دیدگاه جوامع محلی بررسی شد. نتایج نشان داد که سن، جنسیت، تحصیلات، میزان ترس، میزان دارایی افراد، خطرناک بودن خرس و سطح پذیرش خرس در میان جوامع محلی تأثیر زیادی بر شدت تعارض دارد. یافتههای تحلیل شبکة اجتماعی نشان داد که خشکسالی در منطقه و رویارویی ناگهانی با انسان از مهمترین دلایل حمله/خسارت خرس قهوهای به انسان و داراییهای انسان هستند. افزایش سطح آگاهی جوامع محلی در منطقه، حصارکشی پیرامون داراییهای انسان و جبران خسارت میتوانند در کاهش درگیریها و در برخی موارد به بهبود پذیرش خرسها در بین جوامع محلی مؤثر باشند