علیرضا محمدی

امروزه تضاد بین خرس قهوه ای (Ursus arctos) و انسان در حال افزایش است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تجربیات و راهکارهای مورد استفاده جهت مدیریت تعارض این گونه با انسان است. به همین منظور با مرور منابع، تجربیات جهانی در این زمینه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که گسترش و توسعه جمعیت انسان، فقدان دانش کافی، تخریب زیستگاه و دسترسی به منابع غذایی انسانی از جمله عوامل مهم شکل دهنده تضاد بین خرس قهوه ای و انسان در قاره آسیا محسوب می شود. دسترسی پذیری به منابع غذایی انسانی و کاهش منابع غذایی طبیعی و گسترش جمعیت خرس قهوه ای از عوامل مهم تضاد خرس قهوه ای با جوامع محلی در قاره آمریکا و اروپا محسوب می شود. به منظور مدیریت تضاد بین خرس و جوامع محلی محققین سه محور اصلی جمعیت خرس، زیستگاه و جوامع محلی را مورد بررسی قرار می دهند. در بحث جمعیت دو راهکار کشنده (حذف افراد مهاجم و آسیب رسان و مدیریت جمعیت) و غیر کشنده (زنده گیری و انتقال گونه به منطقه ای دیگر در گستره خانگی آن یا به زیستگاهی جدید) وجود دارد. در بحث زیستگاه تمرکز اصلی بر احیا زیستگاه این گونه است. در بخش جوامع محلی که در تضاد با این گونه هستند راهکارهای مختلفی وجود دارد که می توان به استفاده از بازدارنده ها ( تولید بو و صدا)، استفاده از موانع فیزیکی ( فنس کشی)، افزایش دانش و آگاهی مردم محلی نسبت به رفتار گونه و پرداخت خسارت به مردمی که اموال و دارایی آنها آسیب دیده است اشاره کرد. طبق مطالعات صورت گرفته به ترتیب آموزش جوامع محلی، استفاده از موانع فیزیکی و استفاده از بازدارنده ها به ترتیب بیشترین راهکارهای استفاده شده جهت مدیریت تعارض این گونه با انسان هستند.