مریم مظاهری

وجود عنصر روی قابل دسترس کافی در خاک برای تداوم رشد و توسعه گیاهان ضروری است. کلاتورها بر میزان حلالیت عناصر در خاک اثر گذاشته و در دسترس بودن عناصر برای جذب و انتقال درون گیاهان را افزایش می دهند. مجموعه کلاتور-فلز، ممکن است سبب انتشار آرام تر ذرات فلزی گردد. بنابراین بررسی اثرات عناصر بر روی گیاهان درحضور کلاتورها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین در آزمون حاضر، اثرات غلظت های مختلف اکسید روی (ppm 100 و 50 ،10 ،5 ، 5/2 ، 5/0) همراه/فاقد کلاتور آلی (سیترات) و معدنی (اتیلن دی آمین تترا استیک اسید :EDTA) بر جوانه زنی و رشد گیاهچه های زنیان (Carum copticum) بررسی شد و آب دی یونیزه به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در پتری اعمال گردید. براساس نتایج، کلاتور با/بدون اکسید روی منجر به افزایش درصد و سرعت جوانه زنی و طول گیاهچه ها (به جز غلظت 50 و 100 پی پی ام روی توام با EDTA) بذور زنیان شد. در تیمارهای توأم با سیترات اثرات مثبت بر این شاخص ها بیشتر از EDTA مشاهده گردید. درحالیکه اکسید روی به همراه کلاتور محدود کننده وزن گیاهچه ها شد. بیشترین سمیت مربوط به تیمار 50 پی پی ام روی توام با EDTA بود. در این تیمار پس از ظهور ریشه چه، در گیاهچه ناحیه یقه نکروز و مرگ سلولی مشاهده گردید. بنابراین استفاده از کلاتور سیترات توام با روی در غلظت های کمتر از 5 پی پی ام برای بهبود جوانه زنی و استقرار گیاهچه های زنیان پیشنهاد می گردد.