مریم مظاهری

مس یکی از عناصر کم مصرف ضروری برای رشد و نمو طبیعی گیاهان محسوب می شود. مقدار زیاد آن در اکثر گیاهان ایجاد مسمومیت می کند و کمبود آن کاهش رشد و اختلال بسیاری از فرآیندهای حیاتی گیاه را به همراه خواهد داشت. در تحقیق حاضر تاثیر مس بر برخی شاخص های رشدی، رنگدانه ها و تغییرات بیان ژن irt1 گیاهان سداب بررسی شد. آزمایش در شرایط هیدروپونیک انجام شد و تیمارهای 1/0 (پائین)، 5/0 (متوسط) و 5/2 (بالا) میکرومولار از سولفات مس با سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی اعمال گردید. مقدار عناصر مس و آهن، بیان ژن irt1 کلروفیل های a و b، آنتوسیانین ها، وزن خشک و تر گیاه، محتوی آب نسبی و تعداد برگ اندازه گیری شد. غلظت میانی و بالایی مس اثر کاهشی بر وزن تر و خشک، کلروفیل a و نسبت وزن تر به خشک نشان دادند. سطوح بالا و پایین مس باعث کاهش تعداد برگ، مقدار آهن و مس، و بیان ژن irt1 در نمونه های تحت تیمار شد. محتوی آب نسبی، تعداد برگ و نسبت آهن به مس و نسبت وزن خشک گیاه سداب بدون تغییر ماند. افزایش بیان ژن irt1با افزایش متعادل مقدار آهن و مس بدون تغییر نسبت آهن به مس گیاه در سطوح مختلف تیمار مس نشان می دهد که پروتئین IRT1 در فرآیند جذب مس و آهن از خاک نقش دارد. فعالیت این پروتئین به هموستازی یون مس و آهن درون گیاه کمک می کند.