مصطفی خنامانی

توانایی شکارگرها برای تغذیه، رشد و تولید مثل روی غذای غیر شکار یک ویژگی مطلوب برای عوامل بیولوژیک است که بتوانند جمعیتشان را در زمان کمبود شکار حفظ کنند. در این پژوهش، ارزش غذایی سه تیمار غذایی شامل پودر قند (خاک قند)، گرده زعفران و مخلوطی از گرده بادام و ذرت برای پرورش کنه ی شکارگر Neoseiulus californicus McGregor مورد ارزیابی قرار گرفت. طول دوره قبل از بلوغ (94/15 روز) به طور معنی داری روی تیمار غذایی پودر قند طولانی تر از گرده زعفران (70/6 روز) و ترکیب گرده بادام و ذرت (85/6 روز) بود. طول عمر افراد نر بالغ و ماده بالغ با تغذیه از گرده زعفران و مخلوط گرده بادام+ذرت طولانی تر از افراد تغذیه کرده از پودر قند بود. به هر حال روی تمام تیمارهای غذایی مورد بررسی، طول عمر ماده ها بیشتر از نرها بود. افراد تغذیه کرده از پودر قند، علیرغم زنده مانی و طول عمر زیاد، هیچ گونه باروری نداشتند. میزان باروری روی گرده زعفران و مخلوط گرده بادام+ذرت به ترتیب 19/43 و 59/37 تخم/ماده بود. مقادیر مربوط به نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ)، نرخ ناخالص تولید مثل (GRR)، نرخ خالص تولید مثل (R0) و مدت زمان طول یک نسل (T) روی گرده زعفران و مخلوط گرده بادام+ذرت بدون هیچ گونه اختلاف معنی داری و به ترتیب 195/0 در مقابل 183/0 بر روز، 215/1 در مقابل 201/1 بر روز، 15/32 در مقابل 48/31 نتاج، 85/29 در مقابل 36/25 نتاج و 41/17 در مقابل 68/17 روز بود. نتایج نشان دهنده ی مطلوبیت گرده زعفران و مخلوط گرده بادام+ذرت به عنوان غذای جایگزین طعمه طبیعی در تولید انبوه کنه شکارگر N. californicus می باشد. اگرچه کارایی تولید مثلی کنه شکارگر روی تیمار غذایی پودر قند ضعیف بود (فاقد باروری) اما به دلیل مطلوبیت آن در زنده مانی طولانی مدت کنه شکارگر، می توان از این تیمار غذایی برای نگهداری جمعیت کنه شکارگر در زمان کمبود تقاضا و یا در طول دوره عرضه کنه شکارگر استفاده نمود.