چکیده
تحقیق حاضر به منظور بررسی بازده تکنیک استرادابلسینک (PG-GnRH-PG-EB) و همچنین روند تغییرات هورمون پروژسترون در ماده گاوهای سیکلیک و غیرسیکلیک بومی جنوب استان کرمان طی فصول گرم و معتدل سال طراحی شد. برای این منظور چهار آزمایش انجام گرفت. در آزمایش اول 9 ماده گاو سیکلیک انتخاب شد. نمونه های خون به منظور اندازه گیری هورمون پروژسترون (P4) پلاسما، به طور روزانه از دو روز قبل از آغاز تزریق ها تا روز تلقیح مصنوعی جمع آوری گردید. در آزمایش دوم 10 ماده گاو غیرسیکلیک (آنستروس) انتخاب شد و مانند آزمایش اول تزریق ها صورت گرفت و نمونه های خونی جمع آوری شدند. در آزمایش سوم 42 راس ماده گاو آنستروس و 72 راس سیکلیک در فصول گرم سال (خرداد تا پایان شهریور ماه) و در آزمایش چهارم 49 راس ماده گاو سیکلیک و 35 راس آنستروس در فصول معتدل سال (مهر تا پایان اردیبهشت ماه) انتخاب شدند و بعد از درمان با تکنیک استرادابلسینک تلقیح شده و تشخیص آبستنی بعد از 60 روز به روش توش رکتال انجام گردید. همه 19 ماده گاو متعلق به آزمایش یک و دو 48 و 60 ساعت بعد از آخرین تزریق هورمونی تلقیح مصنوعی شدند و 60 روز بعد از تلقیح مصنوعی تشخیص آبستنی با استفاده از لمس از طریق رکتوم (توش رکتال) در آنها صورت گرفت. همزمان 188 راس ماده گاو که بطور خودبخود (بدون درمان هورمونی) در فصل گرم فحل شده بودند، و تعداد 236 راس گاو که بطور خودبخود (بدون درمان هورمونی) در فصل معتدل فحل شده، تلقیح مصنوعی در آنها صورت گرفت و به عنوان گروه کنترل برای مقایسه درصد باروری در نظر گرفته شدند. نتایج بررسی هورمونی الگوی افزایشی غلظت هورمون پروژسترون پس از تزریق GnRH تا روز تزریق دوم PGF2a را در هر دو گروه دام های سیکلیک و آنستروس را نشان داد. همچنین غلظت هورمون پروژسترون روز تزریق دومین PGF2a در دام های سیکلیک بطور معنی داری بیشتر از آن در دام های آنستروس بود (p<0.05). نرخ باروری گاوهای سیکلیک (65.3 درصد) و آنستروس (42.9 درصد) در طی فصول معتدل سال پس از اجرای تکنیک استراداباسینک مشاهده گردید، این درصد موفقیت در گاوهای سیکلیک به طور معنی داری بیشتر از آنستروس ها بود (p<0.05). علاوه براین، نتایج این آزمایش در فصول گرم سال نشان داد که درصد آبستنی بدست آمده پس از اجرای پروتکل در دام های سیکلیک ( 40.3درصد) مشابه موفقیت تلقیح مصنوعی پس از فحلی خودبخود