محمد حسین خانجانی

زمینه و هدف: آبزی پروری یکی از سریع ترین بخش های در حال رشد کشاورزی در جهان امروز می باشد. توسعه متراکم صنعت آبزی پروری با افزایش اثرات زیست محیطی همراه بوده است. فرآیند تولید، مقدار قابل توجهی از پساب آلوده شامل غذاهای خورده نشده و مدفوع را ایجاد می کند. پساب آبزی پروری شامل مواد مغذی، ترکیبات آلی و غیرآلی مثل ترکیبات نیتروژن (آمونیاک، نیتریت، نیترات)، فسفر، کربن آلی و مواد آلی که به محیط زیست آبزی وارد می شود. آمونیاک بعنوان ماده دفعی آبزیان و از طریق تجزیه مواد آلی اضافی تولید می شود، باکتری های شیمواتوتروف (نیتروزموناس و نیتروباکتر) تمایل به اکسید آمونیاک به نیتریت و نیترات دارند. امروزه توجه به سیستم های آبزی پروری بسته به دلیل امنیت بیشتر زیستی و مزایای زیست محیطی در حال افزایش است. هنگامی که آب در سیستم های پرورشی مدار بسته به صورت چرخه ای مورد استفاده مجدد قرار می گیرد برخی از خطرات مانند ورود پاتوژن ها و گونه های بیگانه به سیستم پرورش و مشکلات مربوط به تخلیه آب زائد که باعث ایجاد آلودگی های زیست محیطی می گردد، کاهش می یابد. در مطالعه حاضر روش های حذف ترکیبات نیتروژن غیرآلی در آبزی پروری مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: این پژوهش از نظر ماهیت مروری است که با استفاده از مرور منابع علمی به بررسی موضوع پرداخته است. یافته ها: معمولترین روش‏های حذف مواد زائد نیتروژن‏دار در سیستم آبزی پروری، شامل تعویض آب، هوادهی، قطع غذادهی، استفاده از ماده معدنی زئولیت و کنترل زیستی است. بحث و نتیجه گیری: مناسب‏ترین روش برای کنترل ترکیبات نیتروژن غیرآلی، مصرف و کاهش نیتروژن در همان محل پرورش توسط باکتری‏ها (روش زیستی - شیمیایی) می‏باشد.