مهدی دهقانی

دوره پس از فروپاشی دولت صفویه، صحنه سیاسی نظامی پرتخاصمی بود که در کشاکش های آن، مشروعیت خاندان صفوی علیرغم حذف آنان از جایگاه حاکمیت سیاسی، هنوز عامل مهمی در سیر منازعات سیاسی و نظامی تلقی می شد. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق تاریخی و جمع آوری داده ها از منابع دست اول، در ابتدا به توصیف و طبقه بندی و در نهایت تحلیل و تفسیر تاثیرات گوناگون مشروعیت خاندان صفوی بر حکومت های بعد از خود می پردازد. براساس نتایج پژوهش، دولت های افغان در دوره فترت (محمود و اشرف افغان) بر پایه ضدیت و حکومت نادرشاه افشار بر پایه اتحاد اولیه با خاندان صفوی، شکل گرفتند. با این وجود، تسلط نظامی سایسی آنان نتوانست مشروعیتی خارج از چارچوب مشروعیت خاندان صفوی را تضمین نماید. این زمینه، منجربه چرخه خونباری از شورش ناراضیان و هواداران خاندان صفوی و سرکوب و غارتگری نظامی توسط حکومت ها گردید، که در تضعیف پایه های قدرت این دولت ها و سقوط نهایی آنان موثر بود.