فرهاد خوشنام

افزایش در عملکرد و سرعت فرآوری در محصولات کشاورزی به لطف پیشرفت های صنعتی، منجر به پدید آمدن مشکلات متعدد محیط زیستی مانند مصرف بالای منابع انرژی غیرقابل تجدید، از بین رفتن تنوع زیستی، آلودگی محیط های آبی شده است. ترمینال های ضبط پسته به دلیل استفاده از سوخت های فسیلی و الکتریسیته، باعث انتشار گازهای سمی به محیط زیست می شوند، بنابراین ضروری است که ترمینال های ضبط پسته از نظر مصرف انرژی، اثرات زیست محیطی و صرفه اقتصادی، به طور دقیق ارزیابی شوند تا کارایی و پایداری آنها بهبود یافته و منافع اقتصادی را به حداکثر رساند. برای این منظور، مصرف انرژی و اثرات زیست محیطی سه نوع ترمینال ضبط پسته در استان کرمان با استفاده از روش های ارزیابی چرخه زندگی و تحلیل اگزرژی مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. بر اساس نتایج این تحقیق فرآوری هر تن پسته در ترمینال های فرآوری اتوماتیک قاسمیان شهربابک، اتوماتیک حسامی سیرجان، نیمه اتوماتیک کیمیاگران زمرد سیرجان و ترمینال فرآوری سنتی رفسنجان به ترتیب منجر به حذف 1/07،1/06، 0.63 و 0.19 گیگاژول اگزرژی از طبیعت شده اند. همچنین بیشترین خسارت زیست محیطی مربوط به ترمینال فرآوری پسته اتوماتیک قاسمیان شهربابک و کمترین خسارت مربوط به ترمینال فرآوری پسته سنتی رفسنجان است. بیشترین رده تأثیر انرژی مربوط به مصرف انرژی های غیرقابل تجدید- فسیلی (در ترمینال های سنتی و نیمه اتوماتیک مصرف الکتریسیته و در ترمینال های اتوماتیک مصرف گاز طبیعی) بدست آمد. بنابراین بر اساس نتایج این تحقیق روش نیمه اتوماتیک فرآوری پسته ها هم از نظر مصرف انرژی و هم زیست محیطی نسبت به روش های دیگر پایدارتر است.