15 اردیبهشت 1403

نصیر اسکندری

مرتبه علمی: استادیار
نشانی:
تحصیلات: دکترای تخصصی / باستان شناسی دوران پیش از تاریخ
تلفن: 9125432624
دانشکده: دانشکده ادبیات و علوم انسانی

مشخصات پژوهش

عنوان
ساختار شناسی سفال دوره مس سنگی دشت ماهان براساس مطالعات باستان سنجی
نوع پژوهش پایان نامه
کلیدواژه‌ها
مس سنگی، سفال ابلیس 2، پتروگرافی، تل پاقلعه، ماهان، روش تولید.
پژوهشگران امین ماهانی، میثم شهسواری، نصیر اسکندری

چکیده

این پژوهش باعنوان «ساختار شناسی سفال دوره مس سنگی دشت ماهان براساس مطالعات باستان سنجی» بوده که به بررسی ساختار گونه سفال مشابه ابلیس 2موجود در محوطه پا قلعه لنگرماهان پرداخته شده است .از آنجا که تاکنون پژوهش هدفمندی در خصوص سفال پیش از تاریخ در منطقه ماهان انجام نگرفته بوده نمونه سفال مشابه ابلیس 2که نمونه ای است که به نسبت سایر گونه های سفالی نظیر سفال فرهنگ علی آباد کمتر مورد پژوهش در منطقه جنوب شرق قرار گرفته بود انتخاب گردید وبا بررسی ساختاری به روش پتروگرافی مقاطع نازک 12نمونه از این سفال که از سطح محوطه تل پا قلعه لنگر جمع آوری شده بود مورد آزمایش وبررسی قرار گرفت دراین روش از میکروسکپ مدل جیمز اسمیت با بزرگنمایی 4ایکس اجزایی سازنده وکانی های موجود در خمیره نمونه ها مورد بررسی قرار گرفت که خمیره این نمونه ها ترکیبی از (کوارتز شفاف ،فیرکرست ،کوارتز ابری وپلی کریستالین ،پلاژیوکلاز ،فلدسپات ،آمفییل ،وپیروسکن ،اکسید آهن ،میکا،کلسیت ریز بلور ،سنگ آذرین ولکاتیک ،سنگ چرت )تشکیل شده بود وبه طور کلی خمیره سفالها از دوگونه مواد پرکننده ساخته شده بود همچنین با استفاده از روش پتروگرافی علاوه برمطالعه ساختار سفال ومواد تشکل دهنده نمونه ها اجزای سازنده سفال ها ،دمای پخت ،ومنشا وارداتی بودن یا بومی بودن گونه سفالی مورد بررسی قرار گرفت واز تعداد نمونه موجود 3نمونه آن از لحاظ منشا به لحاظ ترکیبات خمیره واجزای سازنده جنبه وارداتی داشته وبقیه سفالها منشا بومی داشتند ودرجه حرارت پخت سفالها معادل 800درجه بوده است وبا توجه به دادهای استخراج شده از آزمایش پتروگرافی سفالها مشخص گردید که ساکنین این منطقه دارای فنا وری تولید سفال با چرخ برای تولید این سفال در این منطقه بودنند که علاوه بر تولید اقدام به تبادل کالا فرهنگی وداد ستدبا جوامع همجواردر دوره مس سنگی کرده اند ودر این پژوهش به ابعاد آن پرداخته شده است .