15 اردیبهشت 1403
الهام رفيعي ساردوئي

الهام رفیعی ساردوئی

مرتبه علمی: دانشیار
نشانی: جیرفت - کیلومتر 8 جاده بندرعباس - دانشگاه جیرفت
تحصیلات: دکترای تخصصی / مرتع و آبخیزداری
تلفن:
دانشکده: دانشکده منابع طبیعی

مشخصات پژوهش

عنوان
شبیه سازی حساسیت زمین لغزش با مدل های داده کاوی در منطقه رابُر، استان کرمان
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
تابع شاهد قطعی سامانه ی اطلاعات جغرافیایی شبکه ی عصبی پیچشی شبیه سازی ماشین بردار پشتیبان
پژوهشگران الهام رفیعی ساردوئی

چکیده

زمین لغزش یکی از روی­دادهای طبیعی مهم است که هر ساله موجب زیان­های مالی و تخریب اندوخته های طبیعی می­شود. منطقه ی رابُر در سرآب آبخیز هلیل رود به دلیل بودنِ سازندهای با خاک رُس در آن آماده ی زمین لغزش است، و این موجب وارد شدن اندازه های زیادی از مواد معلق به سد صفا در منطقه ی رابُر شده است. هدف از این پژوهش پهنه­بندی این روی­داد زیست محیطی با مدل­های شبکه ی عصبی پیچشی، تابع شاهد قطعی، و ماشین بردار پشتیبان در رابُر است. عامل­های ارتفاع، شیب، فاصله از گسل، زمین­شناسی، کاربری زمین، نوع خاک، پوشش گیاهی، فاصله از رود، و بارندگی به کار برده شد. نقشه ی پراکنش زمین­لغزش­ها در جایگاه متغیر وابسته با داده­های سازمان زمین­شناسی و بازدیدهای میدانی با بهره گیری از جی پی اس تهیه شد. از 70 زمین لغزش، 49 زمین لغزش (70%) برای شبیه­سازی و 21 زمین لغزش (30%) برای اعتبارسنجی مدل به کار برده شد. نتیجه ی اعتبارسنجی مدل­ها با منحنی ROC نشان داد که اندازه های سطح زیر منحنی برای مدل­های شبکه ی عصبی پیچشی، ماشین بردار پشتیبان، و تابع شاهد قطعی به­ ترتیب 0/987، 0/958 و 0/899 است. به طور کلی، نتیجه ها هم خوانی رضایت بخشی میان داده­های زمین لغزش در منطقه و نقشه­های حساسیت زمین لغزش نشان داد، و کارکرد مدل یادگیری عمیق شبکه ی عصبی پیچشی بیش تر از دو مدل دیگر بود. نقشه ی حساسیت زمین لغزش در چهار رده با حساسیت کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد رده ­بندی شد. بر پایه ی نتیجه ی خروجی هر سه مدل بخش­های مرکزی، جنوب شرقی و جنوب غربی منطقه در خطر زیاد و خیلی زیاد زمین­لغزش است. انجام طرح­های مناسب مانند دیوارهای حائل، جلوگیری از نفوذ آب، زه کشی مناسب، و کاشت پوشش گیاهی متناسب با محیط در دامنه­های آماده ی لغزش ممکن است برای جلوگیری از این روی­داد و مهار آن مناسب باشد.