الهام رفیعی ساردوئی

هر چند بیابان زایی را سومین چالش پیش روی بشر در هزاره سوم لقب داده اند، اما به جرأت می توان ادعا کرد که بیش از هر عامل مستقل مخرب و کاهنده دیگری، مقبولترین آرمان زمانه معاصر، یعنی «توسعه پایدار» را با چالشی جدی مواجهه ساخته و شعارهای دولتی دستیابی به آن را به سخره گرفته است(زهتابیان، 1390 .)در این میان، تهدید بیابان زایی در ایران، کشوری که ابعاد آسیب پذیری و ناپایداری عرصه های طبیعی اش از همیشه بحرانی تر به نظر می رسد، نه تنها در سطح منطقه که در تمامی کره زمین و در مقایسه با اغلب کشورهای جهان پیش برندهتر و خطر سازتر است( عبدی نژاد، 1389 .)سیطره 89 درصدی سرزمین های خشک و نیمه خشک، کمبود فاحش ریزش های آسمانی به نسبت میانگین های جهانی، پراکنش ناهنجار مراکز جمعیتی و عدم تناسب آن با اندوخته های آبی کشور، ضریب تغییرات فاحش اقلیمی آن از میانگین های دراز مدت ساالنه، وجود شناسههای غیر قابل انکار فقر در تمامی ابعاد پنج گانه پایداری( بوم شناختی، سکونتگاهی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی)، به همراه میل شدید کشور به توسعه و جبران عقب ماندگی های اغلب تحمیل شده گذشته به هر قیمتی، بخشی از مهم ترین دالیل شدت و توسعه بیابان زایی است.