بهاره پارسامطلق

قارچ های میکوریز به دلیل اثر بر توسعه و ثبات نظام خاک-گیاه اهمیت دارند. همزیستی میکوریزایی در زیستگاه های مختلف از قبیل اکوسیستم های آبی، کاربری های مختلف اراضی طبیعی و کشاورزی وجود دارد. این رابطه بین اغلب خانواده های گیاهی گسترش دارد و تنها تعداد اندکی از گیاهان غیرمیکوریزایی هستند. این مطالعه با هدف بررسی کاربری های اراضی مختلف کشاورزی از نظر وجود یا عدم وجود همزیستی قارچ های میکوریزا در شهرستان جیرفت انجام شد. طرح به صورت کاملا تصادفی با سه تکرار برای هر گیاه در کاربری های مختلف اراضی کشاورزی از قبیل سبزیجات (اسفناج، تره، جعفری، شوید و گشنیز)، غلات (گندم و ذرت)، گیاهان روغنی (کلزا) و صیفی جات (سیر، پیاز و سیب زمینی)، باغات (مرکبات، خرما و به لیمو) اجرا شد. سپس صفاتی مانند درصد فراوانی نسبی کلونیزاسیون آربوسکولی ریشه، درصد فراوانی نسبی کلونیزاسیون وزیکولی ریشه، درصد فراوانی نسبی کلونیزاسیون کل ریشه، تعداد اسپور در هر گرم خاک، اسیدیته و ماده آلی خاک مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد تفاوت معنی داری در سه صفت درصد فراوانی نسبی کلونیزاسیون آربوسکولی، وزیکولی و کل ریشه گیاهان مورد مطالعه وجود داشت، بر اساس این نتایج بیشترین درصد فراوانی نسبی کلونیزاسیون آربوسکولی به درخت خرما و کمترین آن به گیاهان سیب زمینی و جعفری تعلق داشت. بالاترین درصد فراوانی نسبی کلونیزاسیون کل به خرما (69/12درصد) و شوید (42/12)، کمترین به گیاهان جعفری (08/4 درصد)، پیاز (42/4 درصد) و گیاهان کلزا، اسفناج و سیر فاقد درصد فراوانی نسبی کلونیزاسیون کل ریشه بودند. خاک ریزوسفر گیاهان خرما و شوید به ترتیب با 210 و 200 اسپور در هر گرم خاک بیشترین و اسفناج و سیب زمینی به ترتیب با 33 و 16 اسپور در هر گرم خاک دارای کمترین این صفت بودند. همچنین رابطه مثبتی بین میزان ماده آلی و درصد کلونیزاسیون کل ریشه گیاهان وجود داشت.