بهاره پارسامطلق

این مطالعه به منظور بررسی پایداری کشاورزی پیاز، سیب زمینی و گوجه فرنگی در دشت جیرفت واقع در استان کرمان با اقلیم گرم و خشک انجام شده است. هدف این تحقیق ارزیابی پایداری سیستم های کشاورزی با تجزیه و تحلیل عوامل اجتماعی-اقتصادی، کشاورزی و محیطی مؤثر بر این سیستم ها بود. جامعه آماری تحقیق شامل 96 نفر کشاورز که در فصل زراعی 1402-1401 به کشت این محصولات اشتغال داشتند. داده ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق پیمایش میدانی و با طراحی و تکمیل پرسشنامه به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انجام شد. ارزیابی میزان پایداری عملیـات کـشت بـا اسـتفاده از شاخص های مختلفی از جمله ویژگی های اجتماعی-اقتصادی، شیوه های کشاورزی و میزان مشارکت در تعاونی های کشاورزی به کمک رهیافت رایگبی و همکاران و سنانایاک مورد بررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد که تغییرات معنی داری در سن، سطح تحصیلات، اندازه خانواده و علاقه فرزندان به فعالیت های کشاورزی در میان تولیدکنندگان مختلف وجود داشت. اکثر کشاورزان به روش های کشاورزی سنتی، ترجیح اجاره زمین و استفاده از تکنیک های کشاورزی مکانیزه مشغول بودند. نتایج هر دو رهیافت نشان داد که بیش از 35 درصد مزارع به سمت ناپایداری گرایش دارند. نتایج حاصل از مدل رگرسیونی چند متغیـره، نـشان داد کـه متغیرهـای کنترل علف های هرز، کنترل آفات و بیماری ها، مدیریت خاک و مدیریت کشت حدود 30 درصد تغییرات شاخص پایداری را توضیح می دهند. این مطالعه نشان داد که علیرغم پذیرش فناوری های مدرن در آبیاری و ماشین آلات کشاورزی، بخش قابل توجهی از کشاورزان دانش محدودی از شیوه های کشاورزی پایدار داشتند. این یافته ها نیاز به برنامه ها و سیاست های آموزشی هدفمند را برای افزایش مشارکت کشاورزان با روش های کشاورزی پایدار و بهبود پایداری کلی سیستم های کشاورزی در منطقه نشان می دهد.