22 دی 1403
مسلم بسيج

مسلم بسیج

مرتبه علمی: استادیار
نشانی: جیرفت، کیلومتر 8 جاده بندرعباس، دانشگاه جیرفت، گروه گیاهپزشکی
تحصیلات: دکترای تخصصی / گیاهپزشکی
تلفن:
دانشکده: دانشکده کشاورزی

مشخصات پژوهش

عنوان
ارزیابی اثر رهاسازی کنترل شده نانواسانس های پوست پرتقال و نارنگی برسمیت تدخینی آنهاعلیه شپشه آردTribolium confusum (Col.: Tenebrionidea)و شپشه برنجSitophilus oryzae (Col: Curculionidae)
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
اسانسهای گیاهی،نانوامولسیون،آفات انباری،سمیت تنفسی،رهاسازی کنترل شده
پژوهشگران مسلم بسیج، فریده گنجوی، ایمان شریفیان، راضیه رضوی پاریزی

چکیده

نانوامولسیون یکی از کارآمدترین انواع فرمولاسیون برای رسیدن به هدف رهاسازی کنترل شده اسانس ها است. در این تحقیق به منظور نشان دادن اثر رهاسازی کنترل شده، 24 و 48 ساعت پس از تیمار، تغییرات سمیت تدخینی اسانس ها و نانواسانس های پوست پرتقال و نارنگی روی دو آفت انباری شپشه آرد Tribolium confusum و شپشه برنج Sitophilus oryzae مورد مطالعه قرار گرفت. اسانس ها به روش تقطیر آبی از پوست پرتقال و نارنگی استخراج شده و با کروماتوگرافی گازی طیف سنجی جرمی (GC-MS) محتوای آن ها مورد تحلیل قرار گرفت. تبدیل اندازه ذرات اسانس به مقیاس نانومتر با دستگاه تولید امواج مافوق صوت پروب دار (UPS) و تعیین اندازه نانوذرات، با استفاده از دستگاه پراکندگی دینامیکی نور (DLS) 65 نانومتر برآورد شد. بر پایه آزمایش های مقدماتی، غلظت های 5، 10، 15، 20، 25، 50، 75 و 95 میکرولیتر در 125 میلی لیتر حجم ظرف آزمایش از اسانس ها و نانواسانس ها تهیه شد و جهت ارزیابی سمیت تدخینی مورد استفاده قرار گرفت. زیست-سنجی ها در دمای 2±25 درجه سلسیوس در تاریکی و در 3 تکرار مستقل در زمان های 24 و 48 ساعت انجام شد. سمیت تدخینی اسانس ها در 24 ساعت بیشتر بود در حالی که نانواسانس ها در 48 ساعت کارایی بیشتری از خود نشان دادند. بیشترین مرگ و میر شپشه آرد و شپشه برنج به ترتیب 90 و 67/96 درصد مربوط به نانواسانس پرتقال در زمان 48 ساعت و غلظت 95 میکرولیتر بر 125/0 لیتر (حدودا معادل 760 میکرولیتر بر لیتر) با LC50 26/23 میکرولیتر بر 125/0 لیتر (حدودا معادل 186 میکرولیتر بر لیتر) مشاهده شد. نتایج این آزمایش، رهاسازی کنترل شده نانواسانس ها در زمان 48 ساعت، با وجود کمتر بودن تأثیر آن ها در 24 ساعت نسبت به اسانس های فرموله نشده را در عمل آشکار ساخت.