نادیا بهره مند

شناسایی استراتژی های آبیاری کارآمد و اثر آن ها بر عملکرد گیاه و بهره وری آب موضوع درخور توجهی می باشد. هدف از انجام این پژوهش تعیین اثر کم آبیاری و کم آبیاری تنظیم شده بر عملکرد و بهره وری آب در گیاه هندوانه بود که با آزمایشی به صورت بلوک های کامل تصادفی با 8 تیمار شامل سه سطح آبیاری 100، 70 و 50 درصد نیاز آبی گیاه (تبخیر و تعرق) و 5 سطح آبیاری تنظیم شده شامل 50 درصد نیاز آبی مراحل گیاهچه، ساقه دهی، گلدهی، توسعه میوه و بلوغ میوه با سه تکرار، تحت خاکپوش پلاستیک سیاه، طی سال های 1401-1399 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان انجام شد. سال نخست، عمق کل آب آبیاری در تیمارهای فوق الذکر به ترتیب 444، 321، 237، 413، 389، 435، 345 و 425 و سال دوم 427، 303، 223، 395، 373، 416، 331 و 405 میلی متر بود. نتایج نشان داد بیشترین و کمترین عملکرد (به ترتیب 1/60 و 3/16 تن در هکتار) در تیمارهای آبیاری کامل و آبیاری 50 درصد مشاهده شد، در بین تیمارهای کم آبیاری تنظیم شده، آبیاری 50 درصد مرحله گیاهچه، نزدیک ترین تیمار به آبیاری کامل و آبیاری 50 درصد مرحله توسعه میوه کمترین عملکرد را داشت. بیشترین مقادیر بهره وری آب، به آبیاری 50 درصد مراحل ساقه دهی و گیاهچه (به ترتیب 9/15 و 1/15 کیلوگرم بر متر مکعب) تعلق داشت. آبیاری 50 درصد مرحله بلوغ میوه برخلاف آبیاری 50 درصد، سبب بهبود ویژگی های کیفی نظیر مواد جامد محلول، ویتامین ث، ماده خشک، لیکوپن و مزه میوه شد. بطور کلی کم آبیاری تنظیم شده نسبت به کم آبیاری بدلیل کاهش عملکرد کمتر، افزایش بهره وری آب و کیفیت میوه در هندوانه نتایج مطلوب تری داشت که در مواجه با محدودیت آب می تواند قابل توجه باشد.