یداله بدخشان

هدف از این آزمایش بررسی اثر سطوح 25 و 50 گرم برگ مورد (Myrtus communis) در کیلوگرم خوراک گوسفندان کرمانی بر میزان خوراک مصرفی، قابلیت هضم مواد مغذی و متابولیت های خون بود. بدین منظور تعداد 15 رأس گوسفند کرمانی نر یک ساله با میانگین وزن 5± 4/32 کیلوگرم از گله تحقیقاتی دانشگاه جیرفت انتخاب و در سه گروه شاهد، تیمار 25 گرم برگ گیاه مورد درکیلوگرم خوراک و 50 گرم برگ گیاه مورد در کیلوگرم خوراک تقسیم بندی شدند. طول دوره آزمایش 21 روز (14 روز عادت پذیری و 7 روز نمونه برداری) بود. برگ گیاه مورد در مقادیر 25 و 50 گرم جایگزین یونجه در بخش علوفه ای جیره شد. پارامترهای اندازه گیری شده شامل مصرف خوراک، قابلیت هضم مواد مغذی (ماده خشک، ماده آلی، عصاره اتری و پروتئین)، و متابولیت های سرم خون شامل آلبومین، پروتئین تام، گلوکز، کلسترول، تری گلیسرید و آنزیم های کبدی (ALP، ALT و AST) بود. نتایج این آزمایش نشان داد که میانگین خوراک مصرفی در طول دوره نمونه برداری در تیمار 25 گرم برگ گیاه مورد در کیلوگرم خوراک (1084 گرم در روز به ازای هر رأس) نسبت به تیمار 50 گرم برگ گیاه مورد در کیلوگرم خوراک (882 گرم در روز به ازای هر رأس) و شاهد (5/707 گرم در روز به ازای هر رأس) افزایش معنی داری داشت (05/0>P)، اما قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، پروتئین و عصاره اتری تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. همچنین سطح سرمی آلبومین، پروتئین، گلوکز، کلسترول و تری گلیسرید بین تیمارهای آزمایشی و گروه شاهد تفاوت معنی داری نداشت. میزان آسپارتات آمینوترانسفراز در تیمار 50 گرم برگ گیاه مورد (109 واحد در لیتر) در مقایسه با گروه شاهد (75/67 واحد در لیتر) تفاوت معنی داری داشت (05/0>P) اما با سطح 25 گرم برگ گیاه مورد (10/81 واحد در لیتر) تفاوت معنی داری مشاهده نشد. در هر دو سطح 25 و 50 گرم برگ گیاه مورد میزان آلانین آمینوترانسفراز سرم خون (به ترتیب 24/41 و 50/39 واحد در لیتر) به طور معنی داری بیشتر از گروه شاهد (52/19 واحد در لیتر) بود (05/0>P). میزان آلکالین فسفاتاز سرم خون در گروه شاهد کمتر از تیمارهای 25 و 50 گرم گیاه مورد بود اما این تفاوت معنی دار نبود. تیمارهای آزمایشی تأثیر معنی داری بر تعداد گلبول های قرمز و سفید خون، هموگلوبین، هماتوکریت، لنفوسیت، مونوسیت و گرانولوسیت ها نداشتند. با توجه به نتایج به دست آمده در این آزمایش و تاثیر مثبت سطح 25 گرم برگ گیاه مورد در کیلوگرم خوراک بر خوشخوراکی جیره و افزایش مصرف خوراک استفاده از این سطح از برگ گیاه در جیره دام ها توصیه می شود.