ذبیح الله اعظمی ساردوئی

نماتدهای ریشه گرهی از نظر اقتصادی از پاتوژن های مهم گیاهی در جهان محسوب می شوند. استفاده از عوامل کنترل زیستی معمولا" با ثبات تر و امن برای محیط زیست می باشند. در این پژوهش اثر قارچ ریشه (Gm) Glomus mosseae و بقایای کلم قمری (Brassica oleracea) و ترکیب آنها روی کنترل نماتد مولد ریشه گرهی گوجه فرنگی Meloidogyne javanica در شرایط گلخانه ای مورد مطالعه قرار گرفت. به منظور ترکیب تیمارها، نشا های گوجه فرنگی کلنیزه شده توسط قارچ ریشه به گلدانهای حاوی بقایای کلم قمری در مقادیر نیم و یک درصد منتقل گردید و تلقیح و آلوده سازی تمامی تیمارها با نماتد بعد از یک هفته انجام شد. نتایج نشان داد که کاربرد ترکیب قارچ ریشه Gm + 1% کلم، به طور معنی داری (P<0.05) باعث افزایش شاخص های رشدی گیاه و کاهش زادولد نماتد (با مقدار لگاریتم 95/4 ) شد. مقایسه کاربرد هر یک از این عوامل به تنهایی در کنترل نماتد ریشه گرهی نشان داد که عملکرد بقایای کلم بهتر از قارچ Gm بوده و شاخص های رشدی را افزایش داده است. در مجموع می توان تولید نشاء هایی همراه با ریشه کلنیزه شده با G. mosseae و نیز اصلاح خاک با بقایای کلم، جهت کنترل این نماتد به منظور کاهش کود و سموم شیمیایی در کشاورزی پایدار را پیشنهاد کرد.