ناصر عسکری

یکی از مشکلات مهم تولید خیار (Cucumis sativus L.) در منطقه جیرفت وکهنوج سرمازدگی می باشد. در یک بررسی در سال 1387 در منطقه کهنوج اثر پوشش ها و مالچ های پلاستیکی بر کاهش اثرات سرمازدگی بر خیار کشت شده در تونل های کوتاه مورد ارزیابی قرار گرفت. پژوهش به صورت آزمایشات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 8 تیمار و سه تکرار انجام شد. که در آن، تیمارها شامل ترکیب عامل مالچ در دو سطح (بدون مالچ و با مالچ پلاستیکی) با عامل پوشش در چهار سطح (پوشش تک لایه یا رایج منطقه، پوشش پلاستیکی دو لایه منطبق بر هم، پوشش پلاستیکی دو لایه منطبق در قسمت فوقانی و پوشش پلاستیکی دو لایه جدا از هم) بودند. رقم خیار مورد کاشت، رقم رایج منطقه یعنی RS189SINA I F1 از شرکت رویال سلویس بود. صفاتی نظیر عملکرد کل و عملکرد در فصل سرما بر حسب کیلوگرم در متر مربع، تعداد میوه کل و تعداد میوه در فصل سرما، قطر و طول ساقه، قطر و طول میوه، میزان سرمازدگی و درصد سرمازدگی اندازه گیری و مورد تجزیه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر اصلی عامل مالچ بروی صفات، تعداد میوه در فصل سرما ، طول ساقه، قطر و طول میوه معنی دار نشد، اما در سایر صفات معنی دار گردید. اثر اصلی عامل پوشش بروی تمام صفات ذکر شده معنی دار شد که در مورد طول ساقه و طول میوه به ترتیب در سطح احتمال 1% و 5% ودر مورد سایر صفات در سطح احتمال 1/0% معنی دار گردید. اثر متقابل عامل های مالچ×پوشش بروی صفات، عملکرد کل، طول ساقه، طول میوه و میزان سرمازدگی، معنی دار نگردید اما بروی سایر صفات معنی دار شد. نتیجه مقایسه میانگین ها نیز نشان داد که پوشش های دو لایه جدا از هم و دو لایه منطبق در قسمت فوقانی به همراه مالچ یا بدون مالچ از لحاظ افزایش عملکرد و کاهش سرمازدگی برتر از سایر تیمارها می باشند. در نهایت استفاده از پوشش های دو لایه منطبق در قسمت فوقانی به همراه مالچ به دلیل کنترل بهتر علفهای هرز و کاهش هزینه های تولید برای شرایط آب و هوایی منطقه مناسب می باشد.