ناصر عسکری

آنتوریوم ((Anthurium andreanum Lind. یکی از مهمترین گیاهان زینتی گرمسیری است که به دو صورت شاخه بریده و گل گلدانی بسیار مورد توجه پرورش دهندگان است. در بازار های جهانی مقام دوم بعد از ارکیده را در میان گیاهان زینتی گرمسیری به خود اختصاص داده است. آنتوریوم گلدانی اخیرا در کشور بسیار مورد توجه پرورش دهندگان گل و گیاهان زینتی قرار گرفته است و سطح زیر کشت آن رو به افزایش می باشد. دوره رشد گل آنتوریوم طولانی بوده و بعد از طی این مرحله طولانی مدت قابلیت عرضه به بازار را دارد. این گل معمولا در گلخانه های تولیدی با محدودیت نوری شدید پرورش داده می شود تا از اثرات مخرب نور مستقیم به گیاه جلوگیری به عمل آید. اما همین امر موجب شده است که سرعت رشد گل آنتوریوم در گلخانه های تولیدی آن بشدت کاهش یافته و در مقابل دوره پرورش آن افزایش یابد. برای کوتاه کردن دوره رشدی و افزایش سرعت و بهبود رشد به ویژه در فصول خنک سال که محدودیت نوری بیشتری وجود دارد تاکنون تحقیق خاصی در کشور صورت نپذیرفته است. از آنجایی که نور مهمترین عامل محیطی و پیشران فرایند فتوسنتز است و همواره محدودیت نوری باعث کاهش فعالیت فتوسنتز و در نتیجه روند رشدی می شود بنابراین بهینه نمودن نور گلخانه از لحاظ شدت، کیفیت و مدت نوردهی می تواند روند رشدی گیاهان را تحت تاثیر قرار دهد. در پژوهش حاضر از تیمار نورهای تکمیلی با طیف های ترکیبی نور قرمز و آبی که دو طیف فعال اصلی و مهم در فرایند فتوسنتز می باشد برای جبران محدودیت نوری در فصول خنک سال در جهت تامین بهینه شدت و طیف مورد نیاز گیاه مورد استفاده قرار گرفت. جهت برسی اثرات نور تکمیلی، سه نسبت نور ترکیبی طیف قرمز و آبی شامل (R70B30, R80B20, R90B10) با شدت 80 میکرومول بر متر مربع در ثانیه با شاهد (بدون نور تکمیلی) بر روی دو رقم آنتوریوم گلدانی “Main” و “Turenza” در 6 تکرار به صورت آزمایش اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اعمال گردید. بیشترین ارتفاع گیاه در رقم تورنزا و ماین به مقدار 83/18 و 13/17سانتی متر در تیمار R90B10 و R70B30 نسبت به شاهد 36/14و 67/14 حاصل شد. نور تکمیلی ,R70B30 R80B20 و R90B10 به ترتیب موجب تسریع در گلدهی به مدت 20، 17 و 14روز نسبت به گلدهی در تیمار شاهد شد. بیشترین وزن خشک در تیمارهای نور تکمیلی R70B30، R80B20 و R90B10 به ترتیب mg.g-1 Fw) 51 /34، 26/ 30 و30/28( و بیشترین میزان کربوهیدرات ذخیره ای) mg.g-1 Fw 12269/0، 12222/0 و 1213/0) به ترتیب در تیمار نور تکمیلی B30R70، B20R80 و B10R90 و کمترین میزان کربوهیدرات ذخیره ای در تیمار شاهد118213/0 بود. نتایج منحنی نوری بیانگر سیستم کارآمد فتوسنتزی دو رقم در تیمارهای نور تکمیلی می باشد. کم ترین مقدار FV/FM مربوط به تیمار کنترل بود و بیشترین مقدار مربوط به طیف های مختلف نور تکمیلی بود. اما تفاوت معنی داری با یکدیگر در مقدار FV/FM نداشتند. نهایتا با توجه به نتایج حاصله ترکیب نوری R70B30 و R80B20 به عنوان ترکیب نوری مناسب در جهت افزایش بهبود خصوصیات رشد رویشی، زینتی (تراکم) و همچنین تسریع گلدهی این دو رقم گل گدانی زینتی بهره برد.