عبدالله رمضانی قرا

یکی از عناصر کم مصرف ضروری برای دام های نشخو ار کننده عنصر کبالت است که برای ساخت ویتامین B12 در شکمبه و متابولیسم کربوهیدرات ها مورد نیاز می باشد. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر افزودن مکمل آلی کبالت به جیره بر تولید و ترکیب شیر بزهای شیری بود. تعداد 15 راس بز شیری نژاد مورسیا در ماه سوم شیردهی انتخاب و در قالب یک طرح کاملا تصادفی به 3 تیمار شامل 1) جیره پایه بدون افزودن مکمل کبالت، 2) جیره پایه با افزودن 5/0 میلی گرم کبالت در کیلوگرم جیره و 3) جیره پایه با افزودن 1 میلی گرم کبالت بر کیلوگرم جیره، اختصاص داده شدند. دوره آزمایش 6 هفته شامل 2 هفته عادت پذیری و 4 هفته نمونه برداری بود. نمونه گیری برای تعیین مقدار شیر تولیدی و ترکیب آن در هفته پایانی به صورت روزانه در دو نوبت صبح و عصر انجام شد. اندازه گیری مقدار چربی، پروتئین، لاکتوز، مواد جامد و مواد جامد غیر چربی شیر با استفاده از دستگاه آنالیز شیر انجام شد. آنالیز داده ها پس از بررسی نرمال بودن داده ها با استفاده از رویه مدل های خطی عمومی (GLM) توسط نرم افزار SAS انجام شد. مقایسات میانگین ها با روش حداقل تفاوت معنی دار انجام شد. نتایج به دست آمده نشان داد که استفاده از سطوح 5/0 و 1 میلی گرم کبالت در هر کیلوگرم جیره تاثیری بر درصد چربی، پروتئین، نسبت چربی به پروتئین، مواد جامد غیرچربی و لاکتوز شیر بزهای شیری نداشت. به نظر می رسد در شرایط این آزمایش تولید و ترکیب شیر به دلیل تامین نیاز های انرژی و پروتئین دام ها در همه ی گروه های آزمایشی تحت تاثیر مکمل کبالت قرار نگرفته است. پژوهش های انجام شده نیز حاکی از عدم تاثیر و یا اثرات اندک مکمل کبالت بر تولید و ترکیب شیر دام های شیری در شرایط تغذیه ای نرمال است.