عبدالله رمضانی قرا

سر شاخه های جوان گیاه کلیر (Capparis decidua) به صورت سنتی به عنوان یک داروی ضد دیابتی مورد استفاده افراد محلی قرار می گیرد، اما استفاده دارویی از آن هنوز به طور علمی اثبات نشده است. بنابراین، مطالعه حاضر به منظور ارزیابی فعالیت های ضد دیابتی و آنتی اکسیدانی عصاره آبی گیاه کلیر در بافت کبد و لوزالمعده موش های دیابتی نوع یک ناشی از استرپتوزوتوسین (STZ) انجام شد. دیابت در موش های صحرای توسط تک دوز استرپتوزوتوسین (50 میلی گرم/کیلوگرم وزن بدن) بصورت تزریق درون صفاقی ایجاد گردید. 20 سر موش نر بالغ نژاد ویستار با وزن تقریبی 180-200 گرم به طور تصادفی به چهار گروه به شرح زیر تقسیم شدند . گروه اول: کنترل، گروه دوم: دیابتی، گروه سوم: شامل موش های دیابتی که با عصاره کلیر250 میلی گرم به ازای کیلو گرم وزن بدن تیمار شدند و گروه چهارم: موش هایی که روزانه 250 میلی گرم عصاره کلیر به ازای کیلو گرم وزن بدن به روش گاواژ دریافت کردند. مطالعه بیوشیمیایی، بافت شناسی و بیوفیزیکی شامل طیف سنجی مادون قرمز به منظور بررسی اثر عصاره کلیر بر بافت های کبد و لوزالمعده موش های صحرایی دیابتی شده با STZ انجام گردید. تمام پارامترهای بیوشیمیایی و بیوفیزیکی پس از 15 روز از تجویز خوراکی روزانه عصاره آبی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که دوز خوراکی کلیر کاهش معنی داری در میزان قند خون موش های صحرایی دیابتی در مقایسه با موش های شاهد داشته است. علاوه بر این، سطوح تغییر یافته فاکتورهای بیوشیمیایی و همچنین تغییرات ساختاری در ماکرومولکول های بافت های موش های دیابتی که عصاره کلیر دریافت داشته اند به شرایط نرمال تغییر کرده بود. بنابراین می-توان نتیجه گرفت که با احتمال عصاره آبی گیاه کلیر دارای پتانسیل ضد دیابتی قوی است و می توان در درمان دیابت مورد استفاده قرار گیرد.