عبدالله رمضانی قرا

در سالهای اخیر استفاده از مکمل های غذایی در ورزشکاران حرفه ای و آماتور گسترش زیادی یافته است. مطالعات متعدد انجام گرفته در نمونه های انسانی و همچنین مدلهای تحقیقاتی حیوانی ثابت کرده است که افزایش فعالیتهای ورزشی باعث افزایش تولید رادیکالهای آزاد، انواع اکسیژن فعال و در نهایت آسیب سلولی می شود. با توجه به اینکه بیشتر مکمل های غذایی مصنوعی یا شیمیایی دارای اثرات سوء هستند، بنابراین مصرف گیاهان دارویی بصورت مکمل های غذایی همواره مورد توجه بوده و در کاهش و تعدیل این اثرات در بین ورزشکاران از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. روش جستجو مطالعه حاضر به صورت مرور سیستماتیک اثر آنتی اکسیدانهای مکمل های گیاهان دارویی بر سلامتی و افزایش عملکرد ورزشکاران می باشد که جستجوی مقالات با استفاده از کلید واژه های آنتی اکسیدان ها، گیاهان دارویی، مکمل های گیاهی ورزشی و ورزشکاران معادل انگلیسی آنها در مجلات فارسی و انگلیسی زبان نمایه شده در SID، Iranmedx، Scopus، Magiran، Irandoc، Pubmed و Google scholar در فاصله سال های 2019-2000 انجام شد. در مجموع 20 مقاله یافت شد که از این میان 8 مقاله مورد بررسی قرار گرفت. جهت ارزیابی کیفیت مقالات از مقیاس جداد استفاده گردید. مکمل ها و بخصوص مکمل های گیاهان دارویی می توانند بعنوان ابزار مفیدی در کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از ورزش و جلوگیری از آسیب عضلات، بهبود عملکرد ورزشی که احتمالاً در ورزشکاران با ورزش شدید ایجاد می شود، مورد توجه قرار گیرد. تمرینات مناسب با توجه به نوع ورزش و سطح ورزش همراه با رژیم های غذایی مناسب از مکمل های گیاهان دارویی با یکدیگر می تواند باعث تعدیل اندازه سطح آنزیمهای آنتی اکسیدانی و در نتیجه افزایش بهبود عملکرد ورزشکاران شود. با توجه به بررسی یافته های مقالات مورد مطالعه در این مقاله، بنظر می رسد نیاز بیشتر به تحقیق درباره مکانیسم و عوامل موثر تاثیر خواص آنتی اکسیدانی مکمل های گیاهان دارویی در قبل، حین و بعد از تمرینات ورزشی ورزشکاران حرفه ای وآماتور بر بهبود عملکرد ورزشکاران ضروری می-باشد.